Plug-in, Add-on และ Extension คืออะไร ? มันเหมือนกัน หรือต่างกันอย่างไร ?

Plug-in, Add-on และ Extension คืออะไร ? เหมือนหรือต่างกันอย่างไร ?

เคยสังเกตกันไหมว่าบนเบราว์เซอร์ (Browser) ต่าง ๆ ที่เราใช้งานกันอยู่แทบทุกวันนั้น นอกจากจะมีฟีเจอร์น่าสนใจแล้วยังมี "ของเล่น" อย่าง Plug-in, Extension และ Add-on ที่เราสามารถเลือกติดตั้งเพิ่มเข้ามาช่วยเสริมให้การใช้งาน Browser เป็นไปอย่างสะดวกและง่ายดายยิ่งขึ้นอีกด้วย

โดยคำว่า Plug-in, Extension และ Add-on เป็นชื่อเรียกของ "โปรแกรมเสริม" ที่พัฒนาขึ้นมาช่วยอำนวยความสะดวกให้ผู้ใช้ทั่วไปสามารถติดตั้งบนโปรแกรมหลักเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานหรือเพิ่มความสามารถบางอย่างให้กับโปรแกรมนั้น ๆ ให้ตอบโจทย์การใช้งานมากยิ่งขึ้นได้

Plug-in คืออะไร ?
(What is a Plug-in ?)

ปลั๊กอิน (Plug-in) เป็นโปรแกรมเสริมที่ ผู้พัฒนาภายนอก (3rd-Party Developer) พัฒนาขึ้นมาเพื่อให้ผู้ใช้ทั่วไปสามารถเลือกดาวน์โหลด Plug-in มาติดตั้งและใช้งานร่วมกับโปรแกรมหลักเพื่อเพิ่มความสามารถในการทำงานของโปรแกรมนั้น ๆ โดยไม่ได้เข้าไปเปลี่ยนแปลงความสามารถเดิมในการใช้งานโปรแกรมเดิม อีกทั้งยังสามารถใช้งาน Plug-in ดังกล่าวร่วมกับโปรแกรมที่มีลักษณะคล้ายคลึงกันได้ คล้ายกับการโปะไข่ดาวลงบนข้าวกะเพราที่ไม่ได้ไปเปลี่ยนรสชาติของกะเพราแต่ช่วยเพิ่มความ "พิเศษ" ให้มันมากยิ่งขึ้น (หรือจะนำเอาไข่ดาวไปวางบนเมนูอื่นก็ได้เช่นกัน)

ตัวอย่าง Plug-in

ถ้าพูดถึง Plug-in แล้วละก็ ชื่ออันดับต้น ๆ ที่หลายคน (รวมทั้งเราด้วย) นึกถึงก็คงจะเป็น Plug-in เก่าแก่อย่าง Adobe Flash Player ที่เป็น Plug-in พื้นฐานสำหรับติดตั้งเสริมเพื่อรับชมคลิปหรือวิดีโอต่าง ๆ ผ่าน โปรแกรมเปิดเว็บ หรือ เว็บเบราว์เซอร์ (Web Browser) คู่กรรมอย่าง โปรแกรม Internet Explorer (IE) เจ้าเก่าที่กอดคอกันลาโลกไปตาม ๆ กันเมื่อไม่นานมานี้ ซึ่งถ้าไม่ได้ทำการติดตั้ง โปรแกรม Flash Player เราก็ยังสามารถใช้งานเว็บเบราว์เซอร์ นั้น ๆ เพื่อค้นหาข้อมูลหรือเข้าชมเว็บไซต์ต่าง ๆ ได้ตามปกติ

แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น อาจดูคลิปหรือวิดีโอผ่านเว็บไซต์ไม่ได้ ดังนั้นหลาย ๆ คนจึงเลือกลง Plug-in เพื่อเพิ่มความสามารถในการใช้งานเว็บเบราว์เซอร์ มากยิ่งขึ้นนั่นเอง แต่นอกเหนือไปจาก Adobe Flash Player ที่เราคุ้นเคยกันดีแล้วก็ยังมี Plug-in อื่น ๆ ที่ช่วยเพิ่มความสามารถในการทำงานให้กับเว็บเบราว์เซอร์ หรือโปรแกรมต่าง ๆ ได้อีกมากมาย

ภาพจาก : https://techcult.com/wp-content/uploads/2019/09/Enable-Flash-for-Specific-Websites-in-Chrome.png

Add-on หรือ Extension คืออะไร ?
(What is an Add-on or Extension ?)

ในส่วนของ Add-on หรือที่บางคนนิยมเรียกว่า Extension นั้น เป็นโปรแกรมเสริมที่พัฒนาขึ้นมาใช้งานร่วมกับโปรแกรม หรือเว็บเบราว์เซอร์ นั้น ๆ โดยเฉพาะ (ไม่สามารถใช้งานร่วมกับโปรแกรม หรือเว็บเบราว์เซอร์ อื่นได้) ซึ่งถ้าใครใช้งาน โปรแกรม Google Chrome อยู่เป็นประจำก็น่าจะคุ้นเคยกับคำว่า Extension (ส่วนขยาย) กันเป็นอย่างดี แต่ผู้ที่ใช้งาน เว็บเบราว์เซอร์ Microsoft Edge น่าจะคุ้นคำว่า Add-on กันเสียมากกว่า

และเมื่อผู้ใช้ทำการติดตั้ง Extension หรือ Add-on บนโปรแกรมหลัก มันก็จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของโปรแกรมนั้น ๆ ให้สามารถทำงานได้ตอบโจทย์ตรงตามความต้องการของผู้ใช้มากยิ่งขึ้น ทั้งนี้ Add-on หรือ Extension อาจเป็นสิ่งที่ผู้พัฒนาโปรแกรมหรือ 3^rd-Party Developer เป็นผู้พัฒนาขึ้นมาก็ได้เช่นกัน นอกจากนี้ Add-on หรือ Extension ยังมีการ "อัปเดตเวอร์ขัน" ใหม่ ๆ อยู่เสมอเพื่อแก้ไขจุดผิดพลาดในระบบหรือเพิ่มความสามารถในการทำงานให้ดีมากยิ่งขึ้นอีกด้วย

ตัวอย่าง Add-on หรือ Extension

สำหรับ Add-on หรือ Extension ที่เราคุ้นเคยกันก็น่าจะเป็น "Translate" ที่เมื่อติดตั้งเข้ามาเพิ่มแล้วก็จะสามารถกดใช้งานการแปลภาษาหน้าเว็บไซต์นั้น ๆ ให้เป็นภาษาที่ต้องการได้ หรือ "AdBlock" ที่ช่วยป้องกันการแสดงผลโฆษณากวนใจ เป็นต้น

Add-on บนเว็บเบราว์เซอร์ Microsoft Edge : 

• https://microsoftedge.microsoft.com/addons/Microsoft-Edge-Extensions-Home

Extension บนเว็บเบราว์เซอร์ Google Chrome : 

• https://chrome.google.com/webstore/category/extensions?hl=en-US

Plug-in กับ Add-on หรือ Extension ต่างกันอย่างไร ?
(What is the difference between Plug-in and Add-on or Extension ?)

อย่างที่ได้กล่าวไปข้างต้นว่า Plug-in กับ Add-on หรือ Extension นั้นเป็นโปรแกรมเสริมที่ช่วยเพิ่มความสามารถในการใช้งานบางอย่างให้กับตัวโปรแกรมหลัก ซึ่งผู้ใช้สามารถเลือกที่จะกดติดตั้งใช้งานหรือลบออกไปจากตัวโปรแกรมหลักได้ตามต้องการโดยที่ไม่ได้ส่งผลกระทบต่อความสามารถในการทำงานหลักของตัวโปรแกรม แต่สิ่งที่ทำให้มันแตกต่างกันก็ได้แก่ "ความสามารถในการใช้งานร่วม" 

เพราะ Add-on หรือ Extension นั้นเป็นโปรแกรมเสริมที่พัฒนาขึ้นมาใช้งานร่วมกับโปรแกรมนั้น ๆ โดยเฉพาะ ต่างจาก Plug-in ที่สามารถ Apply ใช้งานร่วมกับโปรแกรมอื่นได้ หรือหากเทียบ Plug-in เป็นไข่ดาวที่โปะลงบนเมนูต่าง ๆ ได้ตามใจชอบแล้ว Add-on หรือ Extension ก็เปรียบได้กับน้ำจิ้มสุกี้ที่ผลิตขึ้นมาเพื่อให้เราสามารถเลือกเติมเพื่อเพิ่มรสชาติให้สุกี้ชามนั้น ๆ มีความเข้มข้นหรืออร่อยถูกปากมากยิ่งขึ้น (ถ้าเติมน้ำจิ้มสุกี้ลงไปปรุงรสก๋วยเตี๋ยวอื่น ๆ ก็น่าจะรสชาติแปลกพิลึก..)