วิธีใส่ SSD M.2 บนเครื่อง PC ด้วยตัวเอง แบบไม่ง้อช่าง และไม่ต้องมีพื้นฐานคอมพิวเตอร์

วิธีใส่ SSD ด้วยตัวเอง แบบไม่ง้อช่าง

SSD (Solid-State Drive) คือ รูปแบบของอุปกรณ์จัดเก็บข้อมูล (Storage Device) ที่ปัจจุบันนี้ถือว่าเป็นพื้นที่จัดเก็บข้อมูลที่มีประสิทธิภาพ ทั้งการเขียน (Write) และการอ่าน (Read) ข้อมูลด้วยความเร็วสูง โดยมีความเร็วทั้งเขียนและอ่านมากกว่าอุปกรณ์จัดเก็บข้อมูลชนิดอื่น ๆ ที่มีอยู่ในตลาด ทั้ง ฮาร์ดดิสก์ (Harddisk), แฟลชไดร์ฟ (USB Flash Drive), การ์ดหน่วยความจำ (Memory Card), หรือแม้แต่ฮาร์ดดิสก์ภายนอก (External Harddisk ) เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เครื่องคอมพิวเตอร์ของเราสามารถประมวลผลได้เร็วขึ้น (แค่ส่วนหนึ่งนะ ไม่ใช่ทั้งหมด) และสามารถเข้าถึงไฟล์ต่าง ๆ ได้เร็วขึ้นด้วย

และด้วยปัจจุบันที่เทคโนโลยีก้าวหน้าไปมากขึ้น จึงทำให้มีการแข่งขันเพื่อผลิตอุปกรณ์เก็บข้อมูลประสิทธิภาพสูงกันอย่างต่อเนื่อง และทำให้อุปกรณ์เก็บข้อมูลที่มีพื้นที่ความจุเยอะ ๆ มีราคาถูกลงเรื่อย ๆ เป็นสาเหตุให้หลายคนสนใจซื้อ อุปกรณ์จัดเก็บข้อมูล SSD มาใช้งานกันมากขึ้น (คำแนะนำสำหรับการเลือกซื้อ อุปกรณ์จัดเก็บข้อมูลแบบ SSD) แต่ถ้าต้องเอาเงินค่าติดตั้งไปให้ช่างทำให้อีกที มันก็เหมือนกับว่า เราซื้อ SSD ราคาแพงมาใช้งานอยู่ดี (ถึงแม้ว่าจะซื้อมาตอนลดราคาก็ตาม) ดังนั้น เรามีวิธีใส่ SSD ด้วยตัวเองแบบไม่ง้อช่างมาฝาก เตรียมไขควงรอไว้เลย

อ่านทิปส์ คำแนะนำในการเลือกซื้อ SSD

• https://tips.thaiware.com/1248.html

1. สำรวจเมนบอร์ดของตัวเอง ว่ารองรับ SSD หรือไม่ ?

เมนบอร์ด (Mainboard) หรือที่ฝรั่งจะเรียกว่า "มาเธอร์บอร์ด (Motherboard)" ถือเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการเริ่มต้นประกอบคอม พิวเตอร์เพราะอุปกรณ์แทบทุกอย่างจะต้องมาติดตั้งลงบน เมนบอร์ด ดังนั้น การจะใส่อะไรเพิ่มเข้าไปให้คอมพิวเตอร์ของเรา ต้องมาเริ่มพิจารณาจากเมนบอร์ดก่อน

ขั้นตอนแรก ให้ทำการแกะฝาหลังเครื่องออกโดยใช้ไขควงคลายนอตที่ยึดฝาหลังเครื่องไว้ เพื่อให้สามารถเปิดฝาเครื่องไปดูได้ว่า เมนบอร์ดของเรามีช่องใส่ (Slot) ไว้รองรับการใส่ SSD หรือไม่ ?

และในกรณีที่คุณมีกล่องเมนบอร์ดอยู่แล้ว หรือทราบชื่อรุ่นของเมนบอร์ดที่ใช้ สามารถเอาชื่อเมนบอร์ดที่คุณใช้ ไปหาข้อมูลได้ทันทีว่า มีช่องใส่สำหรับใส่พื้นที่เก็บข้อมูลประเภทไหนอยู่บนเมนบอร์ดที่คุณใช้อยู่บ้าง

เห็นชื่อตัวใหญ่ ๆ บนกล่องไหม เอาไปค้นหาได้เลย
Credit: https://www.gigabyte.com/th/Motherboard/G1Sniper-Z97-rev-1x#ov

ถ้าหากคุณใช้เมนบอร์ดรุ่นใหม่ ๆ (ไม่เกิน 2 - 3 ปี) ส่วนใหญ่แล้วจะมีช่องใส่สำหรับ SSD มาให้เลยโดยเฉพาะ ซึ่งทางแบรนด์ผู้ผลิตเมนบอร์ดหลายรายในตลาด มักนำจุดนี้มาเป็นจุดขายของเมนบอร์ดตัวเองอยู่แล้ว ทำให้มีข้อมูลอยู่ในหน้าแรกของผลิตภัณฑ์เลย แต่ถ้าไม่แน่ใจ ให้ลองแวะไปดูสเปกโดยละเอียดอีกที หากเห็นคำว่า SSD หรือ M.2 อยู่ นั่นแปลว่าเมนบอร์ดของคุณรองรับการใส่ SSD อยู่แล้ว (เส้นใต้สีเหลือง) 

Credit: https://www.gigabyte.com/th/Motherboard/Z590-GAMING-X-rev-10/sp#sp

แต่ถ้าหากคุณใช้เมนบอร์ดรุ่นเก่า แล้วพบว่าไม่มีคำว่า SSD หรือ M.2 อยู่เลย แต่ดันซื้อมาแล้ว ทำไงดี?

Credit: https://www.gigabyte.com/th/Motherboard/G1Sniper-Z97-rev-1x#ov

ตัวอย่างข้อมูลด้านบน คือข้อมูลที่มีอยู่ในหน้าสเปคสินค้าของเมนบอร์ดรุ่น G1. Sniper Z97 ที่เป็นรุ่นที่ผู้เขียนใช้อยู่ จะเห็นได้ว่า ไม่มีคำว่า SSD หรือ M.2 ปรากฎเลย (ในกรอบสีแดง) ดังนั้น ผู้เขียนก็เลยต้องไปพึ่งพาช่องใส่อื่นเพื่อให้สามารถใช้ SSD บนเมนบอร์ดนี้ได้แทน (ในกรอบสีเหลือง) โดยใช้อะแดปเตอร์ ซึ่งเราจะไปพูดถึงในขั้นตอนที่ 2.2 กรณีไม่มีช่องใส่สำหรับ SSD ที่ต้องการใส่ (ใช้อะแดปเตอร์)

อ่านก่อนสักนิด

การใช้วิธีใส่อะแดปเตอร์ให้กับ SSD จะมีเรื่องของการจัดสรรแบนด์วิธ PCI Express (PCIe) Lane เพื่อประสิทธิภาพในการอ่านข้อมูลสูงสุด โดยการแชร์แบนด์วิธดังกล่าว มักจะมีระบุไว้ในหน้าสเปกของเมนบอร์ด ยกตัวอย่างเช่น ในกรอบสีเหลืองของรูปด้านบน ที่มีระบุไว้ว่า

"The PCIEX8 slot shares bandwidth with the PCIEX16 slot. When the PCIEX8 slot is populated, the PCIEX16 slot will operate at up to x8 mode"

และจากข้อความข้างบนสามารถแปลได้ว่า

"ถ้ามีการใส่การ์ดจอหรืออุปกรณ์อื่นใดลงในช่องที่ระบุชื่อว่า PCIEX8 แบนด์วิธของการ์ดจอในช่อง PCIEX16 จะถูกลดทอนประสิทธิภาพลงเพราะจะทำการแบ่งแบนด์วิธมาให้ช่องใส่นี้ด้วย"

ดังนั้นก่อนซื้ออะแดปเตอร์มาใส่ ให้เช็คในเรื่องของ PCIe Lane ให้ดีก่อนซื้อ

และเพราะมีข้อมูลดังกล่าวระบุไว้ จึงทำให้ผู้เขียนเลือกที่จะใส่ SSD M.2 ลงในช่อง PCIEX1 แทน เพื่อไม่ให้ไปแย่งแบนด์วิธจากช่องใส่ PCIEX16 ที่ใส่การ์ดจออยู่

2. จัดการใส่ SSD ลงช่องใส่ (Slot)

2.1 กรณีมีช่องใส่สำหรับ SSD ที่ต้องการใส่

ถ้ามีช่องใส่พอดีอยู่แล้ว ก็สามารถจัดการแกะ SSD ออกมาจากแพ็คเกจ แล้วจับด้านที่ไม่ใช่ขั้วที่เป็นขีด ๆ เรียง ๆ กัน เพื่อนำมันมาใส่ในช่องใส่ จากนั้นก็สามารถปิดฝาเคสคอมพิวเตอร์ เสียบสายต่าง ๆ กลับคืนเข้าที่ แล้วเสียบปลั๊กพาวเวอร์คอมพิวเตอร์เพื่อเปิดเครื่องใช้งานได้ตามปกติ ระบบจะตรวจจับเจอเจ้า SSD ใหม่ขึ้นมาเป็นไดรฟ์ใหม่ที่รอการจัดพาร์ทิชันให้เองโดยอัตโนมัติ

สามารถดูวิธีติดตั้งโดยละเอียดได้ที่คลิปด้านล่าง

2.2 กรณีไม่มีช่องใส่ (Slot) สำหรับ SSD ที่ต้องการใส่ (ใช้อะแดปเตอร์)

ถ้าเกิดว่าเมนบอร์ดของเรา ไม่รองรับ SSD รุ่นใหม่ หรือขาของ SSD ไม่ตรงกันกับช่องใส่ที่อยู่บนเมนบอร์ดของเรา ก็จะต้องใช้อะแดปเตอร์ หรือที่เรียกแบบบ้าน ๆ ว่า ตัวแปลง เพื่อให้เราสามารถใส่ SSD ลงไปบนเมนบอร์ดได้

และในที่นี้ ผู้เขียนซื้อ SSD แบบ NVMe มา และจะใส่ลงไปในช่อง PCIe x1 จึงเสิร์ชหาคำว่า PCIe x1 to M.2 NVMe Adapter ก็จะเจอผู้ขายอยู่มากมายหลายเจ้า ทั้งที่ส่งจากจีน และส่งจากผู้ขายในไทย ก็เลือกซื้อกันได้เลยตามอัธยาศัย ดูขาให้ตรงกับช่องใส่ของเรา และเลือกเอาว่าจะใส่เข้าไปแบบแนวตั้งหรือแนวนอนโดยยึดความเข้ากันได้กับเคสคอมพิวเตอร์ของเราเป็นหลัก

   
Credit: https://shopee.co.th/product/329889687/6962290305, 
https://shopee.co.th/(สำหรับPCIe-x1)(N-M2X1)NVMe-PCIe-M.2-NGFF-SSD-to-PCIe-x1-adapter-card-PCIe-x1-to-M.2-card-i.6435967.2745447004

เมื่อได้อะแดปเตอร์มาแล้ว ให้จัดการใส่ SSD ที่มีอยู่ เข้ากับตัวแปลง ขันน็อตให้แน่น เราก็จะได้ SSD ที่พร้อมเสียบเข้ากับเมนบอร์ดแล้ว

จัดการเสียบตัวแปลง SSD ที่ทำเสร็จแล้วลงช่องใส่ที่ถูกต้อง ซึ่งขณะใส่ควรจัดที่ทางให้สามารถลงช่องใส่ลงไปตรง ๆ ได้แบบไม่ต้องขยับ หรือถูไปมากับช่องใส่ เพราะอาจทำให้ขั้วเสียบเสียหาย และอาจทำให้เมนบอร์ดมองไม่เห็น SSD ของเราได้ (ใส่ไปก็เหมือนไม่ได้ใส่)

เมื่อใส่เสร็จแล้วให้จัดการปิดฝาเครื่อง เสียบสายต่าง ๆ กลับเข้าที่ให้ถูกต้อง แล้วเปิดเครื่องก็จะสามารถจัดการกับ SSD ต่อได้เลย ไม่ว่าจะเป็นการแบ่งพาร์ทิชัน หรือการลง Windows ใหม่ ขึ้นอยู่กับคุณแล้วล่ะ ว่าจะจัดการกับมันต่อไปอย่างไร

สำหรับใครที่ต้องการแบ่งพาร์ทิชันเองแบบง่าย ๆ สามารถดูวิธีการแบ่งพาร์ทิชันของ SSD ที่เพิ่งเสียบเข้าไปใหม่ได้ที่คลิปด้านล่าง (ช่วงเวลา 2:09)