eGPU คืออะไร ? และ 7 สิ่งที่ควรรู้ก่อนซื้อ eGPU มาใช้งาน

eGPU คืออะไร ? และ 7 สิ่งที่ควรรู้ก่อนตัดสินใจซื้อ eGPU มาใช้งาน

ในเวลาที่คอมพิวเตอร์ของคุณมีประสิทธิภาพไม่สูงพอที่จะทำงานด้านกราฟิก หรือเล่นเกมคอมพิวเตอร์ที่ต้องการได้ คุณก็สามารถอัปเกรดกราฟิกการ์ด (Graphic Card) หรือที่ในประเทศไทยนิยมเรียกว่า "การ์ดจอ" ด้วยการเปลี่ยนให้เป็นการ์ดตัวใหม่ ที่ประสิทธิภาพสูงกว่าเดิมมาใส่แทนได้ แต่ถ้าเป็น โน้ตบุ๊ก ล่ะ เราจะแก้ไขปัญหาอย่างไร ? เพราะเราไม่สามารถแกะเครื่องออกมาเปลี่ยนกราฟิกการ์ดเองได้ (จริง ๆ ก็อาจจะได้ แต่ค่อนข้างยากมาก)

แต่บางคนอาจจะเคยได้ยินอุปกรณ์ที่เรียกว่า "eGPU" หรือ "การ์ดจอภายนอก" กันมาบ้าง โดยมันเป็นอุปกรณ์ที่เพิ่งจะเริ่มมีการผลิตขึ้นมาวางจำหน่ายในช่วงไม่กี่ปีมานี้เอง มันช่วยให้เราสามารถเชื่อมต่อการ์ดจอกับโน้ตบุ๊ก เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการประมวลผลด้านกราฟิกให้กับโน้ตบุ๊กได้ทันที ฟังดูเยี่ยมยอดไปเลยใช่ไหมล่ะ ?

Razer Core X - Mercury
ภาพจาก : https://www.razer.com/gaming-egpus/razer-core-x/RC21-01310200-R3U1

อย่างไรก็ตาม การใช้ eGPU มีข้อจำกัดอยู่ และผลลัพธ์ที่ได้อาจไม่เป็นไปอย่างที่คุณคาดหวัง ดังนั้น ก่อนที่จะตัดสินใจซื้อมาใช้ เรามีคำแนะนำมาฝากให้อ่านก่อน

1. eGPU คือ อะไร ?

eGPU ย่อมาจากคำว่า "External Graphic Processing Unit" แปลเป็นภาษาไทยก็ "กราฟิกการ์ดแบบภายนอก" หรือ "การ์ดจอภายนอก" ที่สามารถเชื่อมต่อกับโน้ตบุ๊ก หรือคอมพิวเตอร์ที่ต้องการได้ (แต่ส่วนใหญ่นิยมใช้กับโน้ตบุ๊ก) มีประโยชน์ในการเพิ่มประสิทธิภาพในการประมวลผลด้านกราฟิก ในสถานการณ์ที่กราฟิกการ์ดที่มีอยู่เดิมไม่แรงพอ และการถอดกราฟิกการ์ดตัวเดิมออกมาอัปเกรดตัวใหม่ใส่เข้าไปแทนเป็นเรื่องยาก

ส่วนใหญ่แล้ว eGPUs จะออกแบบมาคล้ายคลึงกันหมด เป็น Dock ที่มีพอร์ต PCIe สำหรับนำกราฟิกการ์ดมาติดตั้ง โดยในตัว Dock ก็จะเชื่อมต่อกับโน้ตบุ๊กผ่านพอร์ต Thunderbolt หรือ USB-C เพื่อส่งข้อมูลกราฟิกไปให้โน้ตบุ๊ก

Blackmagic eGPU
ภาพจาก : https://www.apple.com/shop/product/HM8Y2VC/A/blackmagic-egpu

การติดตั้งก็ง่าย ๆ ซื้อ eGPU มา แล้วก็ซื้อกราฟิกการ์ดที่ต้องการมาเสียบเข้ากับ Dock, ติดตั้งไดร์เวอร์, Custom software และรีสตาร์ตคอมพิวเตอร์ หลังจากนั้นคอมพิวเตอร์ก็จะสามารถดึงข้อมูลจาก eGPU มาใช้ทำงานได้แล้ว

ในทางทฤษฏีแล้ว การใช้ eGPU จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการประมวลผลกราฟิกให้ดีขึ้นกว่าเดิมมาก ไม่แตกต่างจากการเปลี่ยนกราฟิกการ์ดภายใน แต่ถ้ามันดีขนาดนั้น ทำไม eGPU มันถึงไม่ได้รับความนิยม บางคนไม่รู้ด้วยซ้ำว่ามีอุปกรณ์ประเภทนี้อยู่ ? มาทำความรู้จักกับ eGPU กันให้มากขึ้นกันอีกสักหน่อย เชิญอ่านต่อได้เลย

2. eGPU ไม่สามารถแสดงประสิทธิภาพ ของกราฟิกการ์ดได้เต็มที่

เป็นเรื่องน่าเสียดาย ที่แม้ eGPU จะสามารถเพิ่มประสิทธิภาพในการประมวลผลกราฟิกได้ แต่ประสิทธิภาพที่ได้ หากเทียบกับการติดตั้งกราฟิกการ์ดแบบภายในโดยตรงแล้ว การใช้ eGPU จะให้ประสิทธิภาพที่ด้อยกว่าประมาณ 10-15% ซึ่งมันอาจจะเป็นค่าที่เล็กน้อย ไม่ใช่เรื่องใหญ่ที่ไม่สามารถมองข้ามได้ เมื่อคิดถึงประสิทธิภาพของกราฟิกการ์ดในปัจจุบันที่มีประสิทธิภาพสูงมาก อย่างไรก็ตาม มันก็เป็นเรื่องที่ควรรู้เอาไว้

หากคุณคิดว่าการซื้อ eGPU มาใช้จะช่วยให้คุณเล่นเกม 3 มิติ ระดับ AAA ที่คุณภาพสูงสุด Ultra-high ได้สบาย ๆ อันนี้ก็ต้องเผื่อใจไว้หน่อยว่า ผลลัพธ์มันดีกว่าการใช้กราฟิกการ์ดแบบออนบอร์ดที่มีอยู่ในโน้ตบุ๊กอย่างแน่นอน แต่มันอาจทำได้ไม่ดีเท่าคอมพิวเตอร์ที่ใช้กราฟิกการ์ดรุ่นเดียวกันแต่ติดตั้งแบบภายใน

เหตุผลมาจากการที่ eGPU ต้องส่งข้อมูลให้กับโน้ตบุ๊กผ่านพอร์ต Thunderbolt หรือไม่ก็ USB-C ซึ่งแม้ว่ามันจะสามารถรับส่งข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว แต่หากเทียบกับพอร์ต PCIe แล้ว มันก็ยังถือว่าทำงานได้ช้ากว่า นอกจากนี้ สเปกของโน้ตบุ๊กก็มีผลด้วยเช่นกัน หากคุณมีโน้ตบุ๊กรุ่นปู่อยู่ แล้วคิดว่าการนำ RTX 3080 eGPU มาต่อ จะทำให้คุณเล่นเกมได้อย่างลื่นไหล ก็ต้องขอแสดงความเสียใจด้วย ว่ามันไม่มีทางเป็นไปได้ แต่ถ้าเป็นโน้ตบุ๊กรุ่นไม่เก่ามาก มีซีพียูที่มีประสิทธิภาพดี แบบนี้ก็มีโอกาสสูงที่ eGPU จะช่วยให้คุุณสามารถเล่นเกมได้ดีขึ้นอย่างชัดเจน

แต่ก็มีอีกจุดหนึ่งที่ต้องพึงระวัง คือ เรื่องระบบระบายความร้อน โน้ตบุ๊กหลายรุ่น โดยเฉพาะรุ่นที่ออกแบบมาเน้นความบาง และน้ำหนักเบา มักจะมีระบบระบายความร้อนที่ไม่รับมือการทำงานหนักอย่างต่อเนื่องได้ ซึ่งการทำงาน 3 มิติ แม้กราฟิกการ์ดจะรับหน้าที่หลัก แต่ซีพียูก็ต้องทำงานหนักด้วยเช่นกัน หากอุณหภูมิภายในเครื่องพุ่งขึ้นสูงมาก ระบบจะเริ่มลดความเร็วลงเพื่อให้อุณหภูมิลดต่ำลงโดยอัตโนมัติ

3. eGPU ช่วยให้การประมวลผลกราฟิก ดีขึ้นจริงหรือ ?

แม้ในหัวข้อที่แล้ว เราจะบอกว่า eGPU มีข้อจำกัดมากมาย ที่ทำให้ประสิทธิภาพที่ได้อาจไม่ตรงกับความคาดหวังที่คุณตั้งใจไว้ แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า eGPU ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานด้านกราฟิก หรือเล่นเกม 3 มิติ ให้ดีขึ้นได้จริง เกมที่โน้ตบุ๊กของคุณไม่เคยเล่นได้ ภาพกระตุกเกินไป เมื่อใช้ eGPU มันก็ช่วยให้เราสามารถเล่นได้

อย่างไรก็ตาม การใช้ eGPU กับโน้ตบุ๊กรุ่นเก่า มักจะได้ผลลัพธ์ที่ไม่ดีเท่ากับการใช้งานกับโน้ตบุ๊กรุ่นใหม่ ๆ โดยปัญหาหลักมาจากประสิทธิภาพของซีพียู "CPU เก่า + GPU ใหม่" ย่อมได้ผลลัพธ์ที่ไม่ดีเท่า "CPU ใหม่ + GPU ใหม่"

ทั้งนี้ มีเรื่องควรระวังสำหรับผู้ใช้ Mac เดิมที Mac ที่ใช้ซีพียูของ Intel ก็สามารถใช้งาน eGPU ได้ แต่ Mac รุ่นใหม่ ๆ ที่เปลี่ยนไปใช้ชิป M1 จะไม่รองรับการใช้งานร่วมกับ eGPU อีกแล้ว แม้ว่า Mac รุ่นใหม่จะใส่พอร์จ Thunderbolt 3 มาให้ และเมื่อเชื่อมต่อ eGPU มันก็มองเห็นตัวอุปกรณ์ก็จริง แต่มันไม่สามารถใช้ eGPU มาทำงานได้

4. eGPU มีราคาแพง

External graphics processing units (eGPU) คนที่ไม่รู้ มองเผิน ๆ อาจคิดว่ามันเป็นเพียงกล่องที่มีช่องต่อการ์ดจอ ดูแล้วไม่มีอะไรมาก คงราคาไม่แพง แต่ในความเป็นจริงแล้ว เจ้ากล่อง eGPU วางขายกันในราคาที่จัดว่าแพงเอาเรื่องเลยล่ะ

เพราะในความเป็นจริง ภายใน eGPU จะมีชิ้นส่วนอยู่หลายอย่าง มีตัวบอดี้, มาเธอร์บอร์ดขนาดเล็ก, PSU, พัดลมระบายความร้อน, พอร์ต PCIe, USB, Thunderbolt ฯลฯ ซึ่งหลายอย่างผู้ผลิตจำเป็นต้องจ่ายเงินค่าลิขสิทธิ์ ค่าใบอนุญาตในการผลิตด้วย อีกทั้ง eGPU ยังมีความต้องการต่ำ จำนวนการการผลิตจึงน้อย ทำให้ต้นทุนการผลิตสูง

มาดูราคาของ eGPU คร่าว ๆ ที่มีให้ซื้อกันสักเล็กน้อย

จะเห็นได้ว่าราคาของ eGPU นั้นมีตั้งแต่เฉียดหมื่นไปจนถึงหลายหมื่นเลยทีเดียว ซึ่งราคานี้ยังไม่รวมราคาของกราฟิกการ์ดด้วย ซึ่งก็ต้องจ่ายเพิ่มอีกหมื่นถึงหลายหมื่นเช่นกัน และหากคุณยังไม่มีโน้ตบุ๊ก คุณก็ต้องบวกราคาของโน้ตบุ๊กเข้าไปอีกด้วย

ไม่เพียงเท่านั้น eGPU บางรุ่นออกแบบมาให้ใช้กับโน้ตบุ๊กได้แค่บางรุ่น หรือบางยี่ห้อเท่านั้น หมายความว่า สมมติหากในอนาคตโน้ตบุ๊กของคุณพัง หรือต้องการจะเปลี่ยนรุ่นที่ใช้ คุุณก็อาจจำเป็นต้องซื้อ eGPU ใหม่อีกด้วย

5. ก่อนซื้อ eGPU จำเป็นต้องค้นคว้าข้อมูลให้ดี

eGPU เป็นอุปกรณ์ที่กล่าวได้ว่า "เรื่องมาก" พอสมควร มันมีคุณสมบัติในการทำงานแต่ละรุ่นที่แตกต่างกันหลายอย่าง ตัวอย่างเช่น

• OWC Mercury Helios 3S
  ไม่รองรับกราฟิกการ์ดที่ใช้กำลังไฟสูงกว่า 75W
• Akitio Node
  รองรับกราฟิกการ์ดขนาดที่มีขนาดเล็ก
• Alienware Graphics Amplifier
  รองรับการทำงานร่วมกับโน้ตบุ๊กของ Alienware เท่านั้น
• HP Accelerator Omen
  มีพอร์ต SATA ให้เชื่อมต่อกับ HDD หรือ SSD ได้
• Razer Core
  รองรับการเชื่อมต่อผ่าน Thunderbolt 3 เท่านั้น
• และอื่นๆ อีกมากมาย

ด้านบนนี้เป็นแค่ส่วนของ eGPU เท่านั้น ถัดมา เราต้องมาตรวจสอบต่อว่า eGPU ที่เราเลือก รองรับกราฟิกการ์ดรุ่นที่เราต้องการใช้ด้วยหรือเปล่า ? มันไม่ได้ใส่การ์ดได้ทุกรุ่นนะ โดยในเว็บไซต์ของผู้ผลิต eGPU ก็จะมีบอกว่ามันรองรับกราฟิกการ์ดรุ่นไหนบ้าง ปัญหาส่วนใหญ่จเกิดจากขนาดของตัว eGPU ที่อาจจะเล็กเกินไปสำหรับกราฟิกการ์ดบางรุ่น

Razer Core X
ภาพจาก : https://www.techspot.com/review/2231-razer-core-x/

6. คอมพิวเตอร์ของคุณรองรับ eGPU หรือไม่ ?

แน่นอนว่าก่อนจะซื้อ eGPU มาใช้งาน ประการแรกที่ต้องตรวจสอบก่อนเลย คือ โน้ตบุ๊ก หรือคอมพิวเตอร์ของคุณรองรับการเชื่อมต่อเข้ากับ eGPU หรือเปล่า ? ซึ่งการตรวจสอบก็ไม่ยากเท่าไหร่นัก

หากคอมพิวเตอร์ของคุณมีพอร์ต Type-C Thunderbolt 3, Thunderbolt 2, M.2 NVMe slot, mini PCIe หรือ ExpressCard slot หมายความว่าอุปกรณ์ของคุณสามารถเชื่อมต่อกับ eGPU ได้ อย่างไรก็ตาม eGPU ส่วนใหญ่ในปัจจุบัน จะนิยมเชื่อมต่อผ่านพอร์ต Type-C Thunderbolt เป็นหลัก

เรื่องควรระวัง คือ พอร์ต Thunderbolt 3 ใช้พอร์ต USB Type-C แต่ไม่ใช่ว่าพอร์ต USB Type-C ที่มีในโน้ตบุ๊กของคุณจะเป็นพอร์ต Thunderbolt 3 เสมอไป

ส่วนการเขื่อมต่อ eGPU ผ่านช่อง M.2 NVME, ExpressCard หรือ Mini PCIe ทำได้ แต่ไม่เป็นที่นิยม เนื่องจากคุณต้องทำการแกะเครื่องออกมา เพื่อเชื่อมต่อสายจากภายในตัวอุปกรณ์ ซึ่งไม่สะดวก และมีปัญหาในการจัดระเบียบสายอีกด้วย และข้อเสียอีกอย่าง คือ ประสิทธิภาพที่ได้จะไม่ดีเท่าการเชื่อมต่อผ่านพอร์ต Thunderbolt 3 อีกด้วย

การต่อ eGPU ผ่านพอร์ต M.2 NVME
ภาพจาก : https://egpu.io/forums/expresscard-mpcie-m-2-adapters/adt-link-r43sg-m-2-egpu-adapter-no-detection-pci-resource-error/

7. eGPU คุ้มค่าต่อการลงทุนซื้อมาใช้งานหรือไม่ ?

ในภาพรวมแล้ว ณ เวลานี้ (ปี ค.ศ. 2021) การลงทุนกับ eGPU เรียนตามตรงว่ายังเป็นสิ่งที่ไม่คุ้มค่าเงินสักเท่าไหร่นัก เฉพาะตัว eGPU ที่คุณภาพดีหน่อยก็ต้องจ่ายเงินแล้วประมาณ 15,000 บาท กราฟิกการ์ดที่นำมาต่อก็ควรจะเป็นการ์ดที่มีประสิทธิภาพสูงกว่ากราฟิกการ์ดออนบอร์ด หรือการ์ดที่เป็นรุ่นเริ่มต้น ซึ่งกราฟิกการ์ดระดับกลาง-สูง ก็มีราคาประมาณ 20,000+ บาท รวมจ่ายไป 35,000+ บาท 

เงินจำนวนเท่านี้คุณสามารถเลือกซื้อโน้ตบุ๊กรุ่นใหม่ที่มีกราฟิกการ์ดแรง ๆ ในตัวมาใช้งานได้เลย หรือซื้อการ์ดจอระดับสูงมาเปลี่ยนให้กับคอมพิวเตอร์ได้เลย ไม่จำเป็นต้องเสียค่า eGPU ให้เปล่าประโยชน์

สถานการณ์ที่ทำให้คุณต้องการ eGPU น่าจะอยู่ในลักษณะดังต่อไปนี้ คือ คุณมีโน้ตบุ๊กที่มีพอร์ต Thunderbolt 3 อยู่แล้ว และไม่อยากซื้อโน้ตบุ๊กที่มีกราฟิกการ์ดแรง ๆ ภายในตัว อาจจะไม่ชอบ เพราะโน้ตบุ๊กประเภทนี้มักจะมีน้ำหนักมาก พกพาลำบาก เลยต้องการ eGPU ไว้ต่อเล่นเกม หรือทำงานกราฟิกเวลาอยู่บ้าน หรือที่ทำงานเท่านั้น