วิธีการเลือกคีย์บอร์ดเลย์เอาท์ (Keyboard Layout) และฟอร์มแฟคเตอร์ (Keyboard Form Factors)

การเลือกคีย์บอร์ดเลย์เอาท์ (Layout) และฟอร์มแฟคเตอร์ (Form Factor)

ช่วงนี้กระแสคีย์บอร์ดสไตล์ TKL มาแรงเหลือเกิน ทำให้ใครหลายคนเริ่มสนใจที่จะมองหาคีย์บอร์ดตัวใหม่มาใช้งานกันมากขึ้น โดยส่วนตัวก็ยอมรับว่าคีย์บอร์ดสไตล์ TKL นั้น ดูมินิมอล มีความสวยงามจริง ๆ นั่นแหละ วางบนโต๊ะแล้วดูสวยงาม ไม่รก เกะกะ อย่างไรก็ตาม การเลือกคีย์บอร์ดที่ดี เราไม่ควรดูเพียงแค่ความสวยงามเท่านั้น แต่คีย์บอร์ดเลย์เอาท์ (Layouts) และคีย์บอร์ดฟอร์มแฟคเตอร์ (Form Factor) ก็มีความสำคัญมากนะ 

ในบทความนี้ก็จะมาแนะนำให้รู้จักกับคีย์บอร์ดเลย์เอาท์ (Layouts) และคีย์บอร์ดฟอร์มแฟคเตอร์ (Form Factor) แต่ละแบบให้รู้จักกัน ว่ามันแตกต่างกันอย่างไร แต่ละแบบเหมาะสมกับการใช้งานในลักษณะไหน จะได้เลือกซื้อหามาใช้งานกันได้ถูกใจมากที่สุด

คีย์บอร์ดฟอร์มแฟคเตอร์ (Form Factor)

ลักษณะทางกายภาพของคีย์บอร์ด (Keyboard Form Factor) คือ ขนาดของตัวคีย์บอร์ดนั่นเอง ซึ่งขนาดของคีย์บอร์ดก็จะส่งผลต่อ "จำนวนคีย์ หรือ จำนวนปุ่ม" ที่สามารถใส่เข้ามาในตัวคีย์บอร์ด ทำให้ฟอร์มแฟคเตอร์ แบ่งออกเป็นประเภทใหญ่ ๆ ได้ 4 รูปแบบ (จริง ๆ  มีมากกว่านี้นะ แต่เราจะเน้นเฉพาะประเภทหลัก ขออนุญาตไม่กล่าวถึงพวกรูปแบบแปลก ๆ ที่เป็นกลุ่มนิชมาร์เก็ต) โดยจะแบ่งได้ดังต่อไปนี้

มาเริ่มกันที่ฟอร์มแฟคเตอร์ที่เป็นพื้นฐาน และเชื่อว่าทุกคนน่าจะต้องผ่านคีย์บอร์ดรูปแบบนี้กันมาก่อนอย่างแน่นอน นั่นก็คือ คีย์บอร์ดแบบ Full size โดยคีย์บอร์ดรูปแบบนี้จะมีคีย์อยู่ที่ประมาณ 104 คีย์ ขึ้นอยู่กับประเภทของเลย์เอาท์ที่ผู้ผลิตเลือกใช้

Wooting two HE
ภาพจาก : https://wooting.io/wooting_two_he

หัวใจหลักของคีย์บอร์ดแบบขนาดเต็ม (Full Size Keyboard) คือ ใส่ทุกปุ่มเข้ามาให้หมด โดยไม่สนว่าจะมีปุ่มที่ไม่จำเป็นถูกใส่เข้ามาหรือไม่ แต่นั่นก็ทำให้มันสมบูรณ์แบบสำหรับผู้ที่ยังไม่รู้ความต้องการในการใช้งาน ว่าความจริงตนเองต้องการใช้ปุ่มไหนบ้าง มันให้ปุ่มมาหมดเท่าที่คุณสมบัติพื้นฐานของคีย์บอร์ดสามารถมีได้ ไม่ว่าจะเป็นปุ่มทิศทาง, ปุ่มตัวเลข (Number Pad) หรือ "ปุ่ม Function"

สำหรับผู้ที่ต้องพิมพ์ตัวเลขเป็นประจำ ปุ่มตัวเลขที่มีในคีย์บอร์ดแบบ Full Size นั้นก็เป็นอะไรที่ตอบโจทย์มาก นอกเสียจากว่าคุณมีแผนที่จะซื้อคีย์บอร์ดที่เป็นแบบปุ่มกดตัวเลขอย่างเดียว (Numberic Keypad) แยกในภายหลัง

80% Keyboard or Tenkeyless Keyboard (TKL) (คีย์บอร์ดที่ไม่มีปุ่มกดตัวเลข)

คีย์บอร์ดแบบ TKL (Tenkeyless) เป็น คีย์บอร์ดที่ไม่มีปุ่มกดตัวเลข ที่ถือว่าช่วงนี้เป็นฟอร์มแฟคเตอร์ที่กำลังได้รับความนิยม จัดเป็นจุดเริ่มต้นของการลดขนาดคีย์บอร์ดให้เล็กลง ส่วนใหญ่คีย์บอร์ดแบบ TKL จะมีปุ่มอยู่ประมาณ 88 คีย์ (ขึ้นอยู่กับเลย์เอาท์)

Varmilo VA87M Panda
ภาพจาก : https://rozetka.com.ua/varmilo_va87mn2w_llpandr/p267824831/

คีย์บอร์ดแบบ TKL ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในสังคมเกมเมอร์ เนื่องจากการตัดปุ่มชุดตัวเลข (Numeric Keypad) ออกไป ทำให้มี "พื้นที่" สำหรับขยับเมาส์ได้กว้างขวางขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกมเมอร์แนว FPS ที่ตั้งค่าเมาส์เซนซิทิฟแบบความเร็วต่ำ (ใครที่เล่น เกม FPS น่าจะเข้าใจดี) หรือใครที่พื้นที่โต๊ะมีจำกัด คีย์บอร์ดรูปแบบนี้ก็เป็นตัวเลือกที่น่าสนใจเป็นอย่างมาก

และจุดเด่นที่น่าสนใจอีกอย่างหนึ่งคือ เราจะสามารถวางคีย์บอร์ดให้สมมาตรกับร่างกายตรงกับหลักสรีระได้มากขึ้นด้วย เพราะแป้นพิมพ์จะอยู่ตรงกลางเลย ไม่เยื้องไปทางซ้ายมือเหมือนคีย์บอร์ดแบบ Full Size

75% Keyboard (คีย์บอร์ดที่มีปุ่มอยู่ 75%)

หากคิดว่าคีย์บอร์ดแบบ TKL นั้นเล็กแล้ว เรามารู้จักกับฟอร์มแฟคเตอร์ที่เล็กขึ้นไปอีก นั่นก็คือคีย์บอร์ดแบบ 75% ถ้ามองแบบผิวเผินมันแทบจะไม่ต่างจาก คีย์บอร์ดแบบ TKL มากนัก ปุ่มที่มีให้ใช้งานก็แทบจะไม่ต่างจากที่ TKL มีให้มากนัก แต่ว่าการจัดวางปุ่มจะมีความ "แน่น" แนบชิดมากขึ้นไปอีก โดยแทบจะไม่มีช่องว่างให้สูญเปล่าเลย

ถ้าหากคุณเป็นคนที่ใช้งานคอมพิวเตอร์แบบโน๊ตบุ๊กเป็นหลักจนชินแล้ว คีย์บอร์ดแบบ 75% น่าจะเป็นตัวเลือกที่ทำให้คุณรู้สึกคุ้นเคย เพราะมันแทบไม่แตกต่างกันเลย

Drevo Excalibur
ภาพจาก : https://www.drevo.net/product/keyboard/excalibur-cherry-mx

ข้อสังเกต

หากคุณต้องการที่จะหาซื้อชุด Custom Keycap มาเปลี่ยนให้กับคีย์บอร์ดด้วยล่ะก็ มีคำแนะนำว่าควรหลีกเลี่ยงคีย์บอร์ดฟอร์มแฟคเตอร์รูปแบบนี้นะ เพราะ Custom Keycap ที่รองรับมีจำนวนน้อยกว่าคีย์บอร์ดแบบ TKL และคีย์บอร์ดแบบ 60% เสียอีก

60% Keyboard (คียบอร์ดที่มีปุ่มอยู่ 60%)

คีย์บอร์ดแบบ 60% จัดว่าเป็นคีย์บอร์ดที่มีความมินิมอลที่สุดละ ด้วยการตัดปุ่มทุกอย่างที่อยู่เกินขอบเขตของ "ปุ่ม Enter" ออกไปทั้งหมดเลย รวมไปถึง "ปุ่ม Function" ก็ตัดออกเช่นกัน โดยหากจะใช้งาน "ปุ่ม Function" ก็ต้องใช้วิธีการกดคอมโบผ่าน "ปุ่ม Fn" แทน

คีย์บอร์ดแบบ 60% จะมีจำนวนปุ่มอยู่ประมาณ 61 คีย์เท่านั้น ซึ่งถ้าหากคุณเลือกใช้งานคีย์บอร์ดประเภทนี้ และชื่นชอบล่ะก็ ว่ากันว่าคุณได้เข้าสู่โลกแห่งความมินิมอล และสุนทรีย์ศาสตร์ของการใช้คีย์บอร์ดแล้ว และหากคุณเป็นสายคัสตอมคีย์บอร์ดล่ะก็ คีย์บอร์ดแบบ 60% มี "ของเล่น" ให้คุณเลือกซื้อมาแต่งคีย์บอร์ดเพียบเลยล่ะ

นอกจากนี้ด้วยความเล็กกะทัดรัดของมัน จึงเป็นตัวเลือกที่ดีสำหรับผู้ที่ต้องการพกคีย์บอร์ดส่วนตัวไปใช้งานนอกสถานที่ด้วย

Keychron K6
ภาพจาก : https://www.keychronthailand.com/products/k6

Gaming Keyboard (คีย์บอร์ดเล่นเกม)

อันที่จริงแล้ว เกมมิ่งคีย์บอร์ด (Gaming Keyboard) หรือว่า คีย์บอร์ดเล่นเกม ไม่ได้ถูกจัดเป็นหนึ่งในมาตรฐานของฟอร์มแฟคเตอร์ แต่ว่าเรามีความรู้สึกว่าถ้าไม่พูดถึงมัน เนื้อหาในบทความนี้ก็คงจะไม่สมบูรณ์ เป็นแน่

โดยจุดเด่นของ เกมมิ่งคีย์บอร์ด คือ การที่มันจะมีการใส่ "ปุ่ม Macro" และ "ปุ่ม Multimedia" เข้ามาด้วย ส่วนใหญ่แล้ว เกมมิ่งคีย์บอร์ด ก็มักที่จะมาในรูปแบบของฟอร์มแฟคเตอร์แบบ Full size

Corsair K100 RGB Optical
ภาพจาก : https://www.corsair.com/us/en/Categories/Products/Gaming-Keyboards/RGB-Mechanical-Gaming-Keyboards/K100/p/CH-912A01A-NA

รูปแบบของคีย์บอร์ด (Keyboard Layouts)

จริงๆ แล้ว ลักษณะทางการภาพของคีย์บอร์ด (Keyboard Form Factor) ก็ไม่ใช่เพียงสิ่งเดียวที่ส่งผลต่อลักษณะทางกายภาพของตัวคีย์บอร์ด เลย์เอาท์ก็เป็นปัจจัยสำคัญเช่นกัน ซึ่งความนิยมของเลย์เอาท์จะแตกต่างไปตามภูมิภาคที่คุณอาศัยอยู่ โดยมาตรฐานที่เป็นที่นิยมจะมีอยู่ 3 รูปแบบ ดังต่อไปนี้

• ANSI
• ISO
• JIS

กว่า 99% ของคีย์บอร์ดที่วางตำหน่ายในท้องตลาดจะมีเลย์เอาท์อยู่เพียง 3 รูปแบบเท่านั้น โดยความแตกต่างของการจัดวางปุ่มจะแตกต่างกันอยู่เล็กน้อย (สามารถดูได้ในภาพด้านล่างนี้) โดย  ANSI จะนิยมใช้ในแถบอเมริกา, ISO ในทวีปยุโรป และสุดท้าย JIS สำหรับประเทศญี่ปุ่น ส่วนคีย์บอร์ดที่วางจำหน่ายในประเทศไทยอย่างเป็นทางการส่วนใหญ่จะเป็นเลย์เอาท์แบบ ANSI

สังเกตว่า เลย์เอาท์แบบ ISO จะมี "ปุ่ม Alt GR" อยู่ทางขวามือแทน "ปุ่ม Alt" แบบปกติ โดย "ปุ่ม Alt GR" มีชื่อเต็มยศว่า "Alt Graph" มันเป็นคีย์ลัดที่ช่วยในการพิมพ์สัญลักษณ์พิเศษ เช่น สัญลักษณ์สกุลเงิน (เช่น $, ₲, ₭) ,เครื่องหมายการพิมพ์ (เช่น $, ₲, ₭), Typography และตัวอักษรเน้นเสียง (เช่น Åström, ḱṷṓn)

ภาพจาก : https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Physical_keyboard_layouts_comparison_ANSI_ISO_JIS.png

คีย์แคป (Keycaps)

Backlit Fate Stay Night Saber Keycaps
ภาพจาก : https://www.etsy.com/listing/1052607347/backlit-fate-stay-night-saber-keycaps

เมื่อพูดถึงลักษณะทางกายภาพของคีย์บอร์ดแล้ว ก็ขอแถมในส่วนของคีย์แคปสักเล็กน้อยแล้วกัน หากคุณต้องการที่จะซื้อคีย์แคปมาเปลี่ยนให้กับคีย์บอร์ดที่ใช้งานอยู่ มีสิ่งที่คุณควรพิจารณา ดังนี้

• ฟอร์มแฟคเตอร์ของคีย์บอร์ด
• เลย์เอาท์ของคีย์บอร์ด
• ภาษาบนคีย์แคปที่คุณต้องการใช้งาน

โดยปกติแล้วฟอร์มแฟคเตอร์จะสามารถเข้ากันกับคีย์บอร์ดได้อยู่แล้วเ เว้นเสียแต่ว่าคุณใช้งานคีย์บอร์ดแบบ 75% ที่ขนาดของปุ่มมันจะแตกต่างไปจากคีย์บอร์ดแฟคเตอร์อื่น ๆ ทำให้คุณไม่สามารถ "ติดตั้ง" แทนคีย์แคปอันเดิมได้อย่างพอดี เวลาเลือกคีย์แคปมาเปลี่ยนสำหรับคีย์บอร์ดแบบ 75% จึงต้องอ่านรายละเอียดให้ดีว่าเป็นไซส์พิเศษโดยเฉพาะหรือเปล่า

ต่อมาก็เป็นเรื่องของเลย์เอาท์ หากใช้เลย์เอาท์ ANSI จะได้เปรียบตรงรองรับคีย์แคปได้เกือบทุกรูปแบบ ในขณะที่ เลย์เอาแบบ ISO หรือ JIS จะมี "บางปุ่ม" ที่มีขนาดต่างจาก ANSI ด้วยเหตุผลจากขนาดของ "ปุ่ม Enter" และ "ปุ่ม Shift" และการที่มี "ปุ่มเยอะกว่า" ถ้าต้องการเปลี่ยนแค่บางปุ่มก็ไม่ต้องระวังอะไร แต่ถ้าต้องการเปลี่ยนให้คีย์แคปเป็นธีมเดียวกันทุกปุ่ม ตอนเลือกซื้อก็ต้องอ่านรายละเอียดให้ดีด้วยว่าผลิตมาให้รองรับเลย์เอาท์แบบ ISO หรือเปล่า ผู้ผลิตบางรายก็ให้คีย์แคปมาเผื่อเลย เพื่อให้รองรับกับเลย์เอาท์ได้ทุกรูปแบบ

Hiragana Fuji Mountain Japan KeyCap รองรับทั้งเลย์เอาท์แบบ ANSI และ ISO
ภาพจาก : https://www.etsy.com/listing/1051477474/hiragana-fuji-mountain-japan-keycap-set

สุดท้ายเป็นเรื่องของ "แถวสุดท้าย" บนคีย์บอร์ด ว่ากันตามตรง เลย์เอาท์ของคีย์บอร์ดแถวสุดท้ายเป็นอะไรที่ไม่มีมาตรฐานชัดเจน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพวก เกมมิ่งคีย์บอร์ด ที่จะทำให้ตัวเลือกคีย์แคปหายไปเยอะเลย ภาพด้านล่างนี้เป็นตัวอย่างของเลย์เอาท์ "แถวสุดท้าย" แบบมาตรฐาน (ภาพบน) เทียบกับแบบไร้มาตรฐาน (ภาพล่าง)

ภาพจาก : https://blog.wooting.nl/the-ultimate-guide-to-keyboard-layouts-and-form-Factor/