ประวัติของ Windows Media Player (WMP) โปรแกรมดูหนังฟังเพลง ที่ติดมากับ Windows

ประวัติความเป็นมาของ Windows Media Player (WMP)

รู้หรือไม่ว่า ตอนที่ระบบปฏิบัติการ Windows เปิดตัวเป็นครั้งแรกนั้น มันไม่รองรับไฟล์มัลติมีเดียใดๆ ทั้งไฟล์เพลง (ไฟล์เสียง) หรือแม้แต่ ไฟล์วิดีโอ ใดๆ เลยนะ แต่ทุกอย่างเริ่มต้นขึ้นเมื่อ ทาง Microsoft ตัดสินใจพัฒนา โปรแกรม Windows Media Player โลกของ ระบบปฏิบัติการ Windows จึงรู้จักกับความสุนทรีย์เป็นครั้งแรก

ในโอกาสที่ ครบรอบ 30 ปี โปรแกรมดูหนังฟังเพลง Windows Media Player แม้ปัจจุบันนี้จะไม่ค่อยมีคนใช้งานมันแล้ว แต่ในอดีตมันก็เป็นโปรแกรมที่จัดว่าใช้งานได้ดีอยู่นะ เราเลยอยากจะให้คุณผู้อ่านได้รู้จักกับโปรแกรมตัวนี้มากขึ้น

ทำให้ระบบปฏิบัติการ Windows เล่นเสียง และวิดีโอได้เป็นครั้งแรก

หลายคนอาจจะไม่เคยรู้ว่า ในสมัยยุคเริ่มต้นของระบบปฏิบัติการ Windows นั้น (Windows 1.0 เปิดตัวในปี ค.ศ. 1985 (พ.ศ. 2528)) มันไม่มีความสามารถในการเล่นไฟล์เสียง และไฟล์วิดีโอ สาเหตุก็มาจากการที่คอมพิวเตอร์ส่วนใหญ่ในยุคนั้นยังไม่มีประสิทธิภาพสูงมากพอที่จะทำได้ พื้นที่หน่วยความจำของคอมพิวเตอร์ในยุคนั้นมีขนาดเล็ก และราคาก็สูงมาก ในขณะที่ไฟล์เสียง และไฟล์วิดีโอก็มีขนาดใหญ่ต้องการความจุในการเก็บข้อมูลสูง เพราะเทคโนโลยีการเข้ารหัสไฟล์เพื่อลดขนาดก็ยังไม่ถูกพัฒนาขึ้นมาด้วย ทำให้คุณสมบัติในการเล่นไฟล์เสียง และไฟล์วิดีโอ ไม่ใช่สิ่งจำเป็นเท่าไหร่นักสำหรับคอมพิวเตอร์ในเวลานั้น

กว่าที่คอมพิวเตอร์จะเริ่มเล่นไฟล์เสียงได้ ก็ต้องรอจนถึงช่วง ค.ศ. 1990 (พ.ศ. 2533) ที่เริ่มมีการพัฒนากราฟิกการ์ด และซาวด์การ์ดขึ้นมา ทำให้การเล่นไฟล์เสียงดิจิทัล และเสียงสังเคราะห์ (Wavetable) เริ่มกลายเป็นคุณสมบัติพื้นฐานของคอมพิวเตอร์ ทาง Microsoft ก็เลยตัดสินใจพัฒนาเวอร์ชันเสริมให้ระบบปฏิบัติการ Windows 3.0 ออกมา ในชื่อ Windows 3.0 with Multimedia Extensions 1.0 (MME) ในวันที่ 20 ตุลาคม ค.ศ. 1991 (พ.ศ. 2534)

ภาพจาก : https://toastytech.com/guis/win3mme.html

การมาของ Windows 3.0 with Multimedia Extensions 1.0 (MME) ทำให้ระบบปฏิบัติการ Windows สามารถเล่นไฟล์เสียง และไฟล์วิดีโอได้เป็นครั้งแรก โดยมันสามารถเล่นเพลงจากแผ่น CDs, เล่นเสียงตอนเปิดเครื่อง, ส่งเสียงแจ้งเตือนเมื่อเกิดข้อผิดพลาด (Error Events) และมีซอฟต์แวร์ตัวใหม่เพิ่มเข้ามาในระบบปฏิบัติการ Windows นั่นก็คือ "Media Player"

ภาพจาก : https://toastytech.com/guis/win3mme.html

ส่วนการเล่นไฟล์วิดีโอ ใน Windows Media Player เวอร์ชันแรก มันรองรับแค่ไฟล์ตระกูล .MMM (RIFF Multimedia Movie หรือที่เรียกว่า RIFF RMMP, MMM Movie) เท่านั้น คนรุ่นใหม่น่าจะไม่ทันได้ใช้งานไฟล์ตระกูลเหล่านี้ แต่จะกล่าวว่ามันเป็นบรรพบุรุษรุ่นปู่ของไฟล์ตระกูล .AVI ก็ได้ แต่ภายหลังก็มีการอัปเดตให้เล่นไฟล์ได้หลากหลายตระกูล (Format) มากขึ้นตามพัฒนาการของตัวระบบปฏิบัติการ Windows

ช่วงเวลาที่น่าจดจำของ Windows Media Player

เรื่องราวของ Windows Media Player ถ้าจะเล่ารายละเอียดทั้งหมด มันคงยาวเป็นหนังสือเลยล่ะ เพราะมันเป็นซอฟต์แวร์ที่อยู่กับ ระบบปฏิบัติการ Windows มาตั้งแต่ยุคแรก ๆ เลย ตลอดการพัฒนาของมันมีการเพิ่มเทคโนโลยีใหม่ใส่เข้าไปในตัวหลายต่อหลายครั้ง บางเทคโนโลยีก็พัฒนาขึ้นมาเอง หลายเทคโนโลยีใช้เงินซื้อมา จนกระทั่ง จากซอฟต์แวร์เล่นไฟล์มัลติมีเดียสุดพื้นฐาน มันกลายเป็นซอฟต์แวร์ที่มีความซับซ้อนมากขึ้น อย่างเช่น มีระบบ Visualizations, Rip แผ่น CD, ระบบ DRM, Skin ฯลฯ

นอกจากนี้ Windows Media Player ไม่ได้มีอยู่แค่บนระบบปฏิบัติการ Windows แต่เพียงอย่างเดียว มันยังมีบน Mac, PocketPC, Windows CE หรือแม้แต่บน Oracle Solaris ระบบปฏิบัติการของ Sun Microsystems

การจะร้อยเรียงประวัติของ Windows Media Player จึงไม่ใช่เรื่องง่าย มีคนบอกว่ามันแทบไม่ต่างไปจากการที่มัคคุเทศก์ต้องนำทางในเขาวงกตที่เพิ่งเจอเป็นครั้งแรก แม้แต่การที่จะไประบุว่า "Media Player" มันกลายเป็น "Windows Media Player" ตอนไหนยังยากเลย ได้แต่คาดการณ์ว่า เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นในประมาณเวอร์ชัน 5.0 ดังนั้น เราจึงเลือกหยิบยกมาแค่บางช่วงเวลาที่น่าจดจำของ Windows  Media Player แทน ซึ่งมีดังต่อไปนี้

• ค.ศ. 1990 (พ.ศ. 2533) : เปิดตัว Media Player เป็นครั้งแรก โดยเป็นส่วนหนึ่งของ Windows 3.0 with Multimedia Extensions 1.0 (MME) รองรับการเล่นไฟล์แค่ .MMM เท่านั้น
• ค.ศ. 1992 (พ.ศ. 2535) : Microsoft พัฒนา Video for Windows ขึ้นมา (เป็นคู่แข่งกับ QuickTime ของ Apple) โดยมันเป็น Multimedia framework ที่ช่วยให้ระบบปฏิบัติการ Windows สามารถเล่นไฟล์วิดีโอ .AVI และไฟล์เสียง .MIDI ได้
• ค.ศ. 1996 (พ.ศ. 2539) : Microsoft เปิดตัว NetShow Player ที่สามารถสตรีมวิดีโอจากอินเทอร์เน็ตได้เพื่อแข่งขันกับ โปรแกรแม RealPlayer แต่ภายหลัง NetShow Player มันก็ถูกจับมาผนวกเป็นส่วนหนึ่งของ Windows Media Player
• ค.ศ. 1996 (พ.ศ. 2539) : Microsoft เปิดตัว ActiveMovie เทคโนโลยีใหม่ที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อใช้แทน Video for Windows และเป็นรากฐานสำคัญของ Windows Media Player 6.x รวมทั้งกลายเป็นส่วนหนึ่งของ DirectX ในกาลถัดมา 
• ค.ศ. 1998 (พ.ศ. 2541) : Microsoft เปิดตัว Windows Media Player 6.0 ที่ได้รับกระแสตอบรับน่าประทับใจในเชิงลบสุด ๆ เพราะตัดการรองรับไฟล์เสียงมาตรฐาน .MP3 ออกไป (เวอร์ชัน 5.0 รองรับ)
• ค.ศ. 2000 (พ.ศ. 2543) : Microsoft เปิดตัว Windows Media Player 7 เพิ่มลูกเล่นน่าสนใจอย่างระบบ Skins, Visualizations, บันทึกเพลงลงแผ่น CD ฯลฯ
• ค.ศ. 2004 (พ.ศ. 2547) : Microsoft เปิดให้บริการร้านค้า MSN Music ที่ขายเพลงนามสกุล .WMA แบบถูกลิขสิทธิ์มีระบบ DRM ป้องกันการละเมิด ซึ่งสามารถฟังได้บน Windows media Player
• ค.ศ. 2006 (พ.ศ. 2549) : Microsoft เปิดตัวซอฟต์แวร์ Zune desktop ที่นำ Windows Mediaplayer มาปรับแต่ง เพื่อใช้เป็นซอฟต์แวร์สำหรับ Sync เพลงกับเครื่องเล่นเพลง Zune
• ค.ศ. 2021 (พ.ศ. 2564) : Windows Media Player เวอร์ชัน 12 (Legacy) ยังเป็นซากอารยธรรมที่มีอยู่ใน ระบบปฏิบัติการ Windows 11

สกินสุดเท่ของ Windows Media Player

การมาของ Windows Media Player 7 ในปี ค.ศ. 2000 (พ.ศ. 2543) ทาง Microsoft ทำให้มันรองรับการเปลี่ยนแปลง หน้าตาผู้ใช้งาน (User Interface) เป็นครั้งแรก แม้จะไม่ใช่รายแรกที่ทำ เพราะ ดาวน์โหลดโปรแกรม Winamp โปรแกรมเล่นเพลงในตำนานได้ริเริ่มไอเดียนี้ไปก่อนแล้ว แต่ก็ต้องยอมรับว่า การมาของระบบ Skins ช่วยให้ โปรแกรม Windows Media Player 7 น่าใช้งานมากขึ้นพอสมควรนะ

Windows Media Player ยังไม่ตาย

ไม่ว่าคุณจะใช้มัน หรือไม่ได้ใช้มันก็ตาม (ผู้เขียนก็ไม่ใช้มานานหลายปีละ ๕๕๕) แต่มันก็ยังอยู่คู่ระบบปฏิบัติการ Windows มาโดยตลอดจนถึงเวอร์ล่าสุดอย่าง ระบบปฏิบัติการ Windows 11 นะ แม้ว่ามันจะไม่ได้รับการอัปเดตใหญ่มาตั้งแต่ปี ค.ศ. 2012 (พ.ศ. 2555) แล้วก็ตาม

อย่างไรก็ตาม การมีอยู่ของมันก็ไม่ได้มีบทบาทสำคัญสักเท่าไหร่นัก เพราะทาง Microsoft ได้ให้ความสำคัญกับซอฟต์แวร์เล่นมัลติมีเดียตัวใหม่อย่าง Groove Music มากกว่า โดย Groove Music เป็นทั้งเครื่องเล่นเพลง และระบบฐานข้อมูลด้วย (เหมือนกับ โปรแกรมดูหนังฟังเพลง และจัดการไอโฟน ไอแพด iTunes ของ Apple) แล้วในระบบปฏิบัติการ Windows 11 ก็ยังมีแอปพลิเคชัน Movies & TV สำหรับใช้ในการสตรีมวิดีโอให้อยู่แล้ว ทำให้ Windows Media Player เหมือนมีไว้เพื่อใช้ ตั้งค่าการทำงานบางอย่าง เท่านั้นด้วยซ้ำไป

ภาพจาก : https://www.microsoft.com/th-th/p/groove-music/9wzdncrfj3pt?activetab=pivot:overviewtab#