Patch, Hotfix, Critical Update, Feature Update, Service Pack ฯลฯ คำศัพท์เกี่ยวกับ Windows Update เหล่านี้คืออะไร ?

อธิบายศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับ Windows Update

ผู้ใช้งานระบบปฏิบัติการ Windows ที่เปิดใช้งานระบบวินโดวส์อัปเดต (Windows Update) เอาไว้ อาจจะเคยรู้สึกว่ามันจะอัปเดตอะไรนักหนา ทำไมทาง Microsoft ถึงขยันปล่อยอัปเดตออกมาบ่อยจัง แล้วผู้ใช้อย่างเราจำเป็นต้องอัปเดตตามหรือเปล่า ข้ามมันไปบ้างได้ไหม ?

ในความเป็นจริง เมื่อมี Windows Update ปล่อยออกมา มันมีการอัปเดตอยู่หลายประเภท ซึ่งบางประเภทอัปเดตก็ดี ไม่อัปเดตตามก็ได้ แต่ก็มีอัปเดตที่ผู้ใช้ควรอัปเดตตามในทันทีด้วยเช่นกัน ในบทความนี้เราจะมาอธิบายให้เข้าใจกันมากขึ้น

1. Patch คืออะไร ?

Patch เป็นชุดโค้ดที่ทาง Microsoft เพิ่มเข้าไปในระบบปฏิบัติการ Windows เพื่อแก้ไขข้อผิดพลาดที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพในการทำงาน หรือช่องโหว่ด้านความปลอดภัย บางครั้ง การ Patch ก็อาจมีการเพิ่มคุณสมบัติใหม่ให้ด้วย

ทุกครั้งที่มีการอัปเดต จะมีการเปลี่ยนแปลงโค้ดของระบบปฏิบัติการ Windows เสมอ เราสามารถกล่าวได้ว่า ทุกครั้งที่มี Windows Update มันคือ Patch นั่นเอง แต่เป้าหมายในการ Patch มีอยู่หลายอย่าง ทำให้มีคำเรียกอื่นย่อยลงไปอีกหลายคำ

2. Hotfix คืออะไร ?

หลังจากที่มีการปล่อย Patch ออกมาแล้ว หากพบว่ามีข้อผิดพลาดในการทำงานเกิดขึ้นใน Patch ดังกล่าว ทาง Microsoft จึงจำเป็นต้องรีบปรับ Patch ใหม่ออกมาเพื่อแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างเร่งด่วน ซึ่ง Patch ชนิดนี้ จะเรียกว่า "Hotfix" (การแก้ไขด่วน) หากคุณอัปเดต Windows ไปแล้วพบว่าการทำงานมันผิดปกติ ก็ให้รีบเข้าไปตรวจสอบว่าในระบบ Windows Update มี Hotfix ปล่อยออกมาเพื่อให้แก้ไขปัญหาแล้วหรือยัง ? 

ภาพจาก : https://www.catalog.update.microsoft.com/ScopedViewInline.aspx?updateid=36894ad8-9bc4-417d-8eef-be4073ec57f2#Overview

3. Critical Update คืออะไร ?

Critical Update (การปรับปรุงที่สำคัญ) เป็น Patch ที่ปล่อยออกมาเพื่อแก้ไขปัญหาร้ายแรงที่ส่งผลต่อการทำงานของระบบปฏิบัติการ โดยส่วนใหญ่จะเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อผู้ใช้งานเป็นวงกว้าง

อย่างไรก็ตาม Critical Update จะไม่ใช่ Patch ที่เกี่ยวข้องกับปัญหาด้านความปลอดภัยของผู้ใช้ ถึงกระนั้น ทาง Microsoft ก็แนะนำว่าผู้ใช้ทุกคนควรรีบอัปเดตตัว Critical Update ในทันทีที่มันถูกปล่อยออกมา

ภาพจาก : https://www.catalog.update.microsoft.com/ScopedViewInline.aspx?updateid=3739a53e-845d-4945-9a5f-f5ce38afcb56

4. Feature Update คืออะไร ?

Feature Update (อัปเดตคุณสมบัติ) โดยพื้นฐานแล้ว จะเป็นการอัปเดตให้กับระบบปฏิบัติการเวอร์ชันล่าสุดที่คุณกำลังใช้งานอยู่ มันจะเพิ่มคุณสมบัติใหม่ และอุดช่องโหว่ด้านความปลอดภัยให้มีรูรั่วน้อยลง

ทาง Microsoft จะปล่อย Feature Update ออกมา 2 ครั้งต่อปี (ช่วงเดือนเมษายน และเดือนตุลาคม) โดยเมื่อปล่อยออกมาแล้ว Microsoft จะให้การสนับสนุนระบบปฏิบัติการ Windows เวอร์ชันดังกล่าวต่อไปอีก 18 เดือน และ Windows เวอร์ชันก่อนหน้าก็จะยุติการสนับสนุน ผู้ใช้จึงควรอัปเดตเมื่อ Feature Update ถูกปล่อยออกมาเสมอ

5. Cumulative Update คืออะไร ?

Cumulative Update (อัพเดทสะสม) เป็นการอัปเดตที่รวบรวม Patch หลายชนิด ทั้ง Hotfix, Critical Update และ Non-Critical Update เข้าไว้ด้วยกัน เมื่อผู้ใช้ทำการอัปเดตแพทช์ Cumulative Update มันจะช่วยให้ระบบปฏิบัติการได้รับการอัปเดตข้อมูลที่มีความเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นหลายครั้งเป็นเวอร์ชันล่าสุดในคราวเดียว

6. Service Pack คืออะไร ?

Service pack เป็นเหมือนกับ Cumulative Update ที่รวมเอา Patch หลายประเภทเข้าไว้ด้วยกัน เพื่อให้ง่ายต่อการติดตั้ง และทาง Microsoft อาจจะมีการเปลี่ยนแปลงดีไซน์ และคุณสมบัติการทำงานของตัวระบบปฏิบัติการ Windows ตามกระแสตอบรับของผู้ใช้งานเข้ามาด้วย

7. Security Update คืออะไร ?

Security Update (อัพเดทความปลอดภัย) เป็น Patch ที่ทาง Microsoft ปล่อยออกมาเพื่อแก้ไขช่องโหว่ด้านความปลอดภัยที่มีรายงานถูกค้นพบ โดยจะมีการระบุระดับความรุนแรงของ Security Update เอาไว้ด้วยว่าเป็นช่องโหว่ที่อันตรายมากขนาดไหน แต่ไม่ว่าจะเป็นช่องโหว่ระดับไหนก็ตาม Security Update เป็นสิ่งที่ผู้ใช้ควรหมั่นอัปเดตอย่างสม่ำเสมอ เพื่อลดโอกาสที่จะถูกแฮกเกอร์โจมตีผ่านช่องโหว่ที่ถูกค้นพบแล้ว

ภาพจาก : https://www.catalog.update.microsoft.com/ScopedViewInline.aspx?updateid=a534cdc4-6170-4b42-8781-1a00dea590f2

8. Feature Pack คืออะไร ?

Feature Pack เหมือนกับ Cumulative Update มันรวม Patch ต่าง ๆ เข้าไว้ด้วยกัน รวมถึงความเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ที่คาดว่าจะถูกใส่เข้าไปมาในระบบปฏิบัติการ Windows เวอร์ชันถัดไป

9. Update Rollup คืออะไร ?

Update Rollup เป็น Cumulative Update ที่รวมเอาการแก้ไข หรืออัปเดตบางส่วนประกอบของระบบปฏิบัติการ ตัวอย่างเช่น Microsoft สามารถปล่อย Update Rollup ออกมาเพื่อ Patch ช่องโหว่ในการทำงานของ Windows security, Windows Media Services ฯลฯ

10. Windows Upgrade คืออะไร ?

การ Upgrade นั้นแตกต่างจากการอัปเดต โดยการ Upgrade จะใช้ในการเปลี่ยนแปลงของระบบปฏิบัติการจากเวอร์ชันหนึ่ง ไปเป็นอีกเวอร์ชันหนึ่งเลย ระวังอย่าสับสนกับ Feature update ตัวอย่างง่าย ๆ การเปลี่ยนจากระบบปฏิบัติการ Windows 10 ไปเป็นระบบปฏิบัติการ Windows 11 จะเรียกว่าการ Upgrade ในขณะที่การเปลี่ยนจาก Windows 10 เวอร์ชัน 1809 ไปเป็นเวอร์ชัน 21H2 จะเรียกว่าการ Update