XInput กับ DInput โหมดการทำงานของเกมคอนโทรลเลอร์คืออะไร ? และแตกต่างกันอย่างไร ?

XInput กับ Direct Input คืออะไร ? แตกต่างกันอย่างไร ?

สำหรับคนชอบเล่นเกม อุปกรณ์อย่างเกมคอนโทรลเลอร์ (Game Controller) หรือ เกมแพด (Game Pad) ก็ไม่ต่างอะไรจากอาวุธคู่กาย (จากนี้ไปขออนุญาตเรียก "เกมคอนโทรลเลอร์" หรือ "เกมแพด" ว่า "จอยเกม") เครื่องเกมคอนโซลเราเล่นเกมด้วยจอยกันอยู่แล้ว ส่วนเกมบนเครื่อง PC แม้เราจะสามารถใช้เมาส์ และคีย์บอร์ดในการควบคุมได้เหมือนกัน แต่เอาจริง ๆ ก็มีอยู่หลายเกม โดยเฉพาะเกมที่ถูกพอร์ตมาจากเครื่องคอนโซล ที่เล่นด้วย "จอยเกม" ก็จะดูบังคับง่ายกว่า

จอยเกมสำหรับคอมพิวเตอร์ จะมีหลักการทำงานอยู่ 2 รูปแบบ คือ XInput และ DInput (หรือจะเรียกว่า "Direct Input") จอยเกมบางรุ่นรองรับแค่ XInput, บางรุ่นรองรับแค่ DInput และบางรุ่นรองรับการทำงานทั้ง 2 รูปแบบ แต่ถึงไม่รองรับ มันก็มีซอฟต์แวร์ที่ช่วยให้จอยแบบ DInput สามารถทำงานแบบ XInput ให้เลือกใช้อยู่แล้ว

ในบทความนี้ก็อยากจะมาพูดถึงความแตกต่างระหว่างจอยเกมแบบ XInput กับจอยเกมแบบ DInput กันสักหน่อย ว่ามันแตกต่างกันอย่างไร ?

ภาพจาก https://flic.kr/p/pTSnry

DInput คือ อะไร ?

DInput หรือ DirectInput เป็น API (Application Programming Interface ชุดคำสั่งที่ช่วยให้ซอฟต์แวร์สามารถสื่อสารเข้าใจกันได้) สุดเก่าแก่ของไมโครซอฟต์ มันมีหน้าที่ในเก็บข้อมูลที่ถูก Input มาจากเมาส์, คีย์บอร์ด และจอยเกม โดยเกมในยุคก่อนปี ปี ค.ศ. 2005 (พ.ศ. 2548) จะออกแบบการควบคุมโดยใช้ DInput เป็นหลัก

DInput เป็นส่วนหนึ่งใน Library ของ DirectX อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันนี้ มันไม่ได้รับการสนับสนุนจาก Microsoft สักเท่าไหร่แล้วนะครับ เพราะตั้งแต่ DirectX 8 เป็นต้นมา ทั้งเมาส์ และคีย์บอร์ด ได้เปลี่ยนไปใช้ API ใหม่ที่เรียกว่า Message loop แทน ส่วนจอยเกมก็ได้มีการพัฒนา XInput ขึ้นมาเพื่อใช้แทน โดยมันออกแบบมาให้การใช้งานกับจอยเกม Xbox 360 

XInput คือ อะไร ?

ในเดือนธันวาคม ปี ค.ศ. 2005 (พ.ศ. 2548) Microsoft ได้เปิดตัวเครื่องเกมคอนโซลของตนเองเป็นครั้งแรกในชื่อ Xbox 360 ซึ่งมันก็มาพร้อมกับ XInput API สำหรับใช้ควบคุมจอย รองรับ DirectX 9 (หรือใหม่กว่า) สามารถนำมาต่อเล่นกับ PC ได้ทันที ตั้งแต่ระบบปฏิบัติการ Windows XP SP1 เป็นต้นมา

ทาง Microsoft ได้ระบุว่า XInput ถูกพัฒนามาให้เขียนโปรแกรมรองรับการทำงานได้ง่ายกว่า Dinput ซึ่งเกม PC ในยุคหลังจากนั้น ก็เริ่มมีการพัฒนาให้รองรับ XInput ตั้งแต่นั้นจนถึงปัจจุบัน

ความแตกต่างระหว่างจอยเกมแบบ DInput และ XInput

จอยเกมแบบ XInput

นับตั้งแต่ที่ค่าย Microsoft เปิดตัว XInput มีการบังคับให้การพัฒนาเกมรองรับ XInput เพื่อให้ตัวเกมสามารถเล่นผ่านจอย Xbox ได้อย่างราบรื่น ผลดีที่เกิดขึ้น คือ ทุกอย่างง่ายขึ้นมาก แค่เสียบจอย เปิดเกม Windows ก็ตรวจจับจอยเกมได้ทันที และในอีกความหมายหนึ่ง คือ เกมที่พัฒนาโดยใช้ XInput จะออกแบบมาเพื่อเล่นกับจอย Xbox ด้วย

ในความเป็นจริงต่อให้ซื้อจอยที่เป็นแบบ DInput มา ก็สามารถใช้ซอฟต์แวร์ช่วยจำลองการทำงาน แปลงจอย DInput ให้เป็น XInput ได้ เช่น ซอฟต์แวร์อย่าง MotioninJoy, x360ce หรือ XOutput

ภาพจาก https://gaming.stackexchange.com/questions/358793/can-the-windows-controller-properties-dialogue-display-multiple-hats

จอยเกมแบบ DInput (DirectInput)

DInput หรือ DirectInput ถึงแม้ว่าจะเป็น API ตัวเก่า แต่มันก็มีความเก๋าที่ XInput ทำไม่ได้ โดยข้อดีของ DInput คือ มันรองรับคำสั่งจากอุปกรณ์ได้เกือบทุกชนิด และสามารถเขียนโปรแกรมให้สามารถรองรับปุ่มได้เป็นจำนวนมาก

ในจอยแบบ XInput สามารถได้รองรับสูงสุด 4 Axis, 2 Triggers, D-pad 8 ทิศทาง และ 10 ปุ่ม ต่อใช้งานได้พร้อมกันสูงสุด 4 จอย (คุณสมบัติตามจอย Xbox นั่นเอง) แต่จอยแบบ DInput แต่หากเป็น DInput ล่ะก็  จะรองรับได้ถึง 8 Axis, 128 ปุ่ม, Full-range POV แม้การเขียนซอฟต์แวร์ให้รองรับกับ DInput จะยากกว่า แต่มันก็ได้เปรียบเรื่องอิสระในการออกแบบจอยเกมมาทดแทน 

ภาพจาก https://gaming.stackexchange.com/questions/358793/can-the-windows-controller-properties-dialogue-display-multiple-hats

แม้เราจะบอกว่า DInput เป็น API เก่า ที่ Microsoft ละทิ้งมันไปนานแล้ว แต่จอยเกมของเครื่องคอนโซล ทั้ง Dualshock 4, Dualshock 5 ของเครื่อง PlayStation หรือ Joycon ของ Nintendo Switch ก็รองรับ DInput นะครับ

สรุปเกี่ยวกับจอยเกมแบบ XInput กับ DInput

XInput กับ DInput เป็นเรื่องของคนที่มองหาจอยเกมมาใช้เล่นเกมบนเครื่อง PC จอยที่วางจำหน่ายในยุคปัจจุบันส่วนใหญ่จะรองรับ XInput อยู่แล้ว จอยบางรุ่นมีปุ่มให้เลือกสลับโหมดการทำงานระหว่าง XInput กับ DInput ได้ด้วย เกมใหม่ ๆ ส่วนใหญ่ก็ใช้ XInput ในการพัฒนา แต่บางเกมอาจจะรองรับทั้ง XInput และ DInput เลย

อย่างไรก็ตาม หากคุณมีจอย DInput อยู่ แล้วต้องการจะนำมาใช้เล่นเกมที่พัฒนาด้วย XInput ก็แค่หาซอฟต์แวร์อย่าง MotioninJoy, x360ce หรือ XOutput มาช่วยแปลงการทำงานได้ หรือหากคุณเล่นเกมผ่านแพลตฟอร์ม Steam ทางผู้พัฒนาก็ได้ทำระบบรองรับจอย DInput ไว้ให้แล้ว

ในทางกลับกัน หากคุณมีจอย XInput แต่ต้องการนำไปใช้เล่นเกมเก่า ๆ ที่พัฒนาด้วย DInput ก็ไม่ใช่ปัญหาเช่นกัน มีซอฟต์แวร์ช่วยแปลงเหมือนกัน เช่น XinputPlus หรือ Xpadder เป็นต้น