ควรนั่งดูทีวี ห่างจากทีวี เท่าไหร่ ? พร้อม ตารางแนะนำระยะห่างระหว่างตัวเรากับทีวี ในแต่ละขนาด

เราควรนั่งห่างจากทีวีเท่าไหร่ ?

ในตอนที่เราเป็นเด็ก หากเรานั่งดูทีวีแบบประชิดติดจอมาก ๆ พ่อแม่ของเราก็มักจะมาดุ ไล่ให้ไปนั่งดูไกล ๆ โดยให้เหตุผลว่า การนั่งดูทีวีใกล้เกินไปจะทำให้สายตาเสีย ให้นั่งห่างออกไป 2-3 เมตร แล้วแต่ความเชื่อของแต่ละบ้าน ซึ่งก็มีข้อเท็จจริงอยู่ในนั้นนะ เพราะว่าการที่เรานั่งใกล้หน้าจอทีวีมากเกินไป จะทำให้สายตาล้าได้ง่าย ส่งผลให้สายตาเสียหากรับชมในระยะยาว

นอกจากเรื่องของสุขภาพสายตาแล้ว ระยะที่เรานั่งรับชมทีวียังส่งผลต่อคุณภาพของประสบการณ์อีกด้วย การนั่งใกล้ หรือไกลเกินไป จะทำให้คุณภาพของภาพ และเสียงที่เราสัมผัส ได้รับประสบการณ์ไม่สมบูรณ์อย่างที่มันควรจะเป็น

แล้วเราควรจะนั่งห่างจากทีวีขนาดไหนดีล่ะ ? เรื่องนี้ไม่มีคำตอบตายตัวนะ เพราะมันขึ้นอยู่กับว่า ทีวีที่คุณใช้งานอยู่มันมีขนาดหน้าจอเท่าไหร่ ? ซึ่งเราจะมาหาระยะการรับชมทีวีกันในบทความนี้

ระยะการรับชมทีวีที่เหมาะสม

ระยะการรับชมทีวีที่เหมาะสม (Recommended Viewing Distance for Television) นั้นไม่  มีมาตรฐานกำหนดที่ชัดเจน แต่ว่าทางผู้ผลิต หรือผู้ที่อยู่ในแวดวง อุตสาหกรรมทีวีก็ได้ออกมาให้คำแนะนำระยะที่เหมาะสม ซึ่งแต่ละฝ่ายก็มีระยะที่คิดว่าเหมาะสมใกล้เคียงกัน แตกต่างกันเพียงเล็กน้อย

อย่างไรก็ตาม ทุกคำแนะนำล้วนมีวัตถุประสงค์เดียวกัน คือเป็นระยะที่พอดีกับมุมมองของผู้ชม สามารถมองเห็นภาพครอบคลุมทั้งจอโดยที่ไม่ต้องไล่กวาดสายตา 

ระยะห่างที่เหมาะสมจากคำแนะนำของ SMPTE

มาเริ่มกันที่คำแนะนำที่น่าจะถูกใช้อ้างอิงกันมากที่สุด เป็นระยะที่ทาง Society of Motion Picture and Television Engineers (SMPTE) องค์กรไม่แสวงหาผลกำไรที่คอยดูแลมาตรฐานเกี่ยวกับสื่อภาพยนตร์ ซึ่งได้รับการยอมรับในระดับสากล ได้กำหนดระยะที่เหมาะสมเอาไว้ โดยคำนวณจากมุมมองสายตาที่ระดับ 30 องศา เอาไว้ ดังนี้

ระยะห่างที่เหมาะสมจากคำแนะนำของ THX

ถัดมา เรามาดูคำแนะนำของ THX กันบ้าง ชื่อนี้ใครที่เป็นแฟนภาพยนตร์น่าจะรู้จัก หรือเคยได้ยินกันมาบ้าง บริษัท THX ที่จอร์จ ลูคัส (George Lucas) ชายอยู่เบื้องหลังภาพยนตร์ระดับตำนานอย่าง Star Wars ได้ก่อตั้งขึ้น โดยทาง THX ได้สร้างมาตรฐานกำหนดคุณภาพเกี่ยวกับระบบเสียง และภาพขึ้นมา

ทั้งนี้ SMPTE คำนวณระยะจากมุมมองสายตาที่ระดับ 30 องศา แต่ THX จะคำนวณที่ 40 องศา ความแตกต่างนี้จะส่งผลต่อความรู้สึกในการรับชม โดย 30 องศา เป็นมุมมองที่เหมาะกับการรับชมรายการทั่วไป ในขณะที่ 40 องศา เราจะเข้าใกล้จอมากขึ้น ช่วยให้เรารู้สึกเหมือนอยู่ในโรงภาพยนตร์ ทำให้การรับชมภาพยนตร์ได้อรรถรสมากกว่าเดิม

ภาพจาก https://www.rtings.com/tv/reviews/by-size/size-to-distance-relationship

สำหรับระยะที่เหมาะสมของ THX ได้ระบุไว้ดังนี้

ระยะห่างที่เหมาะสมจากคำแนะนำของ Sony

แม้ว่าคำแนะนำของ SMPTE และ THX จะเป็นระยะที่ดี และมีความสมเหตุสมผล เพราะมันคำนวณมาจากระยะที่สามารถมองเห็นทั่วทั้งจอได้อย่างสบายตา อย่างไรก็ตาม มันเป็นหลักเกณฑ์ที่คำนวณมาจากระยะที่เหมาะสมกับการชมภาพยนตร์เป็นหลัก แต่ในสมัยนี้ที่ทีวีมีความละเอียดสูงขึ้น ราคาของทีวี ความละเอียด 4K ถูกกว่าเดิมมาก ซึ่งการจะสัมผัสคุณภาพความละเอียดสูงระดับ 4K ได้นั้น ตัวผู้ชมจะต้องไม่นั่งห่างจากหน้าจอทีวีมากเกินไป 

Sony เป็นหนึ่งในผู้ผลิตทีวีชั้นนำ ก็ได้ให้คำแนะนำเกี่ยวกับระยะที่เหมาะสมสำหรับรับชมทีวีที่มีความละเอียดระดับ 4K เอาไว้ โดยอาศัยหลักเกณฑ์ว่า ระยะห่างที่เหมาะสม จะมีค่าเท่ากับ 1.5 เท่า ของความสูงหน้าจอ ซึ่งทาง Sony ก็ได้ใช้หลักการเดียวกันนี้ กับหน้าจอทีวีที่มี ความละเอียด Full HD และ Standard Definition (SD) TV เอาไว้ด้วย

ระยะห่างที่เหมาะสมจากคำแนะนำของ Sony (Panasonic ก็ใช้ค่าเดียวกัน) จะมีค่าดังนี้ 

ปัจจัยอื่น ๆ

สื่อที่เรารับชมบนทีวีก็มีผลต่อระยะที่เหมาะสมเช่นกัน เช่น ถ้าคุณมีทีวี 4K แต่เนื้อหาส่วนใหญ่ที่คุณรับชมมีความละเอียดต่ำ การนั่งใกล้ทีวีมากเกินไป จะทำให้คุณเห็นความหยาบของภาพชัดเจนขึ้น 

การนั่งชมในระยะใกล้จะเหมาะสมกับการรับชมภาพยนตร์ หรือเล่นเกมเสียมากกว่า เพราะจะทำให้เรารู้สึกอินไปกับบรรยากาศบนจอได้ง่ายขึ้น แต่ถ้าคุณรับชมรายการข่าว เกมโชว์เป็นส่วนใหญ่ ก็ไม่มีเหตุจำเป็นให้เราต้องรับชมทีวีจากระยะใกล้

นอกจากนี้ หากคุณไม่ได้รับชมทีวีเพียงลำพัง แต่มีพ่อแม่เพื่อนพี่น้องอยู่ด้วย มันเป็นไปไม่ได้เลยที่คุณจะสามารถนั่งชมในตำแหน่งที่เหมาะสม เพราะตัวคุณอาจจะไปบังหน้าจอก็เป็นได้

สุดท้ายแล้ว ตำแหน่งที่ดีที่สุด ของแต่ละคนคงไม่ตรงกัน เราควรจะลองขยับนั่งไปทีละตำแหน่ง เพื่อหาตำแหน่งที่เหมาะสมที่สุดด้วยตนเอง จึงจะดีที่สุด