ไฟล์ DMG กับ PKG คืออะไร ? และแตกต่างกันอย่างไร ?

ไฟล์ DMG กับ PKG คืออะไร ? และแตกต่างกันอย่างไร ?

สำหรับผู้ใช้งาน ระบบปฏิบัติการ macOS ในการติดตั้งซอฟต์แวร์เพิ่มเติมลงในระบบ หากไม่ได้เป็นการติดตั้งผ่านแอปเปิลสโตร์ (App Store) โดยตรง แต่ต้องดาวน์โหลดตัวติดตั้งมาคลิกติดตั้งเอง ผู้ใช้งานน่าจะได้เจอกับไฟล์อยู่ 2 นามสกุล ถ้าไม่ใช่ไฟล์ DMG ก็จะเป็นไฟล์ PKG มันแตกต่างกันอย่างไร ? มาทำความเข้าใจกัน

ไฟล์ DMG คืออะไร ?
(What is DMG File Format ?)

เรามาเริ่มต้นที่นามสกุลที่ชาว macOS น่าจะเจอกันบ่อยที่สุดดีกว่า นั่นก็คือนามสกุล DMG โดยมันย่อมาจากคำว่า "Disk Image File" ซึ่งเป็น ไฟล์ดิสก์อิมเมจ (Disk Image File) ที่ Apple ใช้ในการแจกจ่ายซอฟต์แวร์, ไฟล์ต่าง ๆ หรือแม้แต่การจัดเก็บข้อมูลที่เมื่อเราทำการ Mounted ไฟล์ จะเป็นการจำลอง Removable media ได้ทันที (เช่น แฟลชไดร์ฟ (USB Flash Drive), ฮาร์ดดิสก์ภายนอก (External Harddisk))

โดยปกติแล้ว เมื่อเราดาวน์โหลดตัวติดตั้งซอฟต์แวร์มา ถ้ามันเป็นไฟล์ DMG ผู้ใช้สามารถลากมันใส่โฟลเดอร์ Applications เพื่อติดตั้งซอฟต์แวร์ได้ทันที โดยที่ไม่ต้องตั้งค่าใด ๆ ทั้งสิ้น มันเป็นอะไรที่ง่ายมาก ๆ 

คุณสมบัติของ DMG คือมันเป็นไฟล์ดิสก์อิมเมจที่มีข้อมูล Metadata (ข้อมูลรายละเอียดที่อธิบายถึงข้อมูลไฟล์ เช่น รูปแบบไฟล์, วันที่สร้าง, นามสกุล, การแก้ไข ฯลฯ) ภายในนั้นมีไฟล์ทุกอย่างที่ตัวซอฟต์แวร์ต้องใช้ทำงาน

ซึ่งทาง Apple เลือกใช้ไฟล์นามสกุลนี้ มาบีบอัดข้อมูลที่จำเป็นต้องใช้ในการติดตั้งซอฟต์แวร์แทน แผ่น CD, แผ่น DVD หากคุณดาวน์โหลดซอฟต์แวร์สำหรับ macOS จากเว็บไซต์ ส่วนใหญ่ผู้พัฒนาก็จะทำเป็นไฟล์ DMG เพื่อให้ง่ายต่อการติดตั้ง

ไฟล์ PKG คืออะไร ?
(What is PKG File Format ?)

ไฟล์ PKG หรือไฟล์ Package เป็นอีกหนึ่งนามสกุลไฟล์ที่ทาง Apple ใช้ทั้งใน Mac, iPhone และ iPad เพราะมันรองรับการทำงานได้ทั้ง macOS, iOS และ iPadOS อย่างไรก็ตาม PKG นั้นไม่ได้มีแค่ Apple ที่ใช้เท่านั้น บริษัทอื่น ๆ ก็นิยมใช้งานเช่นกัน เช่น ในเครื่อง PlayStation หรือ Xbox ก็ใช้ PKG ในการติดตั้งซอฟต์แวร์

ข้อมูลเนื้อหาในไฟล์ PKG สามารถแตกออกมาเพื่อติดตั้งบน macOS ผ่าน Apple Installer โดยหลักการทำงานจะคล้ายคลึงกับ ไฟล์ ZIP ผู้ใช้สามารถคลิกขวาเพื่อดูข้อมูลในแพ็คเกจได้

ภายในโครงสร้างของไฟล์ PKG จะมีการบรรจุข้อมูลว่าไฟล์จะต้องถูกคัดลอกไปไว้ที่ตำแหน่งไหนของไดร์ฟเมื่อผู้ใช้คลิกติดตั้ง

ความแตกต่างระหว่างไฟล์ DMG กับ PKG
(What is the difference between DMG and PKG File Formats ?)

แม้ว่าการทำงานของไฟล์ DMG กับ PKG จะดูไม่แตกต่างกัน และได้ผลลัพธ์ที่เหมือนกัน แต่มันก็มีข้อแตกต่างบางอย่างที่ไม่สามารถทำงานแทนที่กันได้อยู่ ดังนี้

โฟลเดอร์ กับดิสก์อิมเมจ

ในเชิงเทคนิค ไฟล์ PKG นั้นก็เปรียบเสมือนโฟลเดอร์ มันรวมหลาย ๆ ไฟล์เข้าไว้ด้วยกัน และมีข้อมูลกำกับว่าจะต้องแตกไฟล์ไปไว้ที่ไหน ส่วน DMG นั้นเป็นเพียงไฟล์ดิสก์อิมเมจ

เวลาที่เราเปิดไฟล์ DMG มันจะเปิดตัวติดตั้ง หรือเนื้อหาที่อยู่ภายในนั้นขึ้นมา ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในรูปแบบของไฟล์ดิสก์อิมเมจไม่แตกต่างจาก ไฟล์ ISO

รองรับสคริปต์ (Script)

ไฟล์ PKG สามารถกำหนดค่าสคริปต์ (Script) เอาไว้ล่วงหน้าได้ อย่างเช่น ใส่คำสั่งว่าไฟล์ควรจะถูกคัดลอกไปไว้ที่ไหน, สั่งให้คัดลอกไปติดตั้งในหลายตำแหน่ง หรือคัดลอกไฟล์ทั้งหมดไปยังตำแหน่งที่ต้องการ

ในขณะที่ไฟล์ DMG จะเป็นการติดตั้งซอฟต์แวร์เอาไว้ที่โฟลเดอร์หลัก ซึ่งส่วนใหญ่ก็คือติดตั้งไว้ใน Applications โดยตรงเลย

จุดเด่นของไฟล์ DMG คือรองรับคุณสมบัติ Fill Existing Users (FEUs) ที่ช่วยให้นักพัฒนาสามารถใส่ข้อมูลคู่มือแนะนำการใช้งานลงไปในระบบให้ผู้ใช้งานทุกคนสามารถเปิดอ่านได้ แม้ไฟล์ PKG ก็สามารถทำงานลักษณะนี้ได้เช่นกัน แต่จะมีขั้นตอนที่ยุ่งยาก และซับซ้อนกว่า

วัตถุประสงค์ในการใช้งาน

ไฟล์ DMG มีความยืดหยุ่น และเหมาะต่อการใช้เผยแพร่ซอฟต์แวร์ ในขณะที่ PKG ก็เป็นตัวเลือกที่ดีหากในการติดตั้งซอฟต์แวร์จำเป็นต้องมีคำสั่งที่เฉพาะเจาะจงเป็นพิเศษ