เครือข่าย 5G-Advanced หรือ 5.5G คืออะไร ? บันไดก้าวสำคัญสู่ 6G

เครือข่าย 5G-Advanced หรือ 5.5G คืออะไร ? บันไดก้าวสำคัญสู่ 6G

หากพูดถึง เทคโนโลยี 5G นั้น ได้เข้ามาเปลี่ยนแปลงการสื่อสาร และการเชื่อมต่อแบบไร้สายอย่างมหาศาล นำเสนอความเร็ว และประสิทธิภาพที่สูงขึ้น แต่การพัฒนาเทคโนโลยีไม่เคยจะหยุดนิ่ง 5G ที่เราใช้กันมาหลายปี ก็ถึงเวลาที่เราจะขยับไป 6G กันแล้ว แต่ก่อนที่จะไปถึงขั้นนั้น มันมีอีกก้าวที่สำคัญต่อการเปลี่ยนผ่าน และสิ่งนั้นก็คือเทคโนโลยี 5G-Advanced หรือว่า 5.5G

5G-Advanced มีคุณสมบัติใหม่อะไรที่น่าสนใจบ้าง ? และมันจะส่งผลกระทบอย่างไรต่อการใช้ชีวิตประจำวันของเรา ? มาทำความรู้จักกับเครือข่ายนี้กัน ...

เครือข่าย 5G-Advanced คืออะไร ? (What is 5G-Advanced ?)

ก่อนจะพูดถึง 5G-Advanced คิดว่าเราควรมาทำความรู้จักกับกลุ่ม 3GPP กันก่อน

สมาคมมาตรฐาน 3^rd Generation Partnership Project (3GPP) เป็นพันธมิตรองค์กรที่เกิดจากความร่วมมือกันระหว่าง องค์กรที่เกี่ยวข้องกับการสื่อสารรายใหญ่ 7 องค์กร จากทั่วทุกมุมโลก ประกอบไปด้วย

องค์กรนี้เป็นผู้ที่คอยควบคุมดูแลมาตรฐานการสื่อสารของอุปกรณ์พกพา โปรโตคอล (Protocol) หลายตัวที่เราใช้งานกันในปัจจุบันนี้ ก็มาจากการพัฒนา และกำกับดูแลโดยกลุ่ม 3GPP นี่แหละ ที่รู้จักกันดีก็อย่างเช่น

• GSM  และมาตรฐานเกี่ยวกับ 2G และ 2.5G รวมทั้งเทคโนโลยี GPRS และ EDGE ด้วย
• UMTS และมาตรฐานเกี่ยวกับ 4G และ 2.5G รวมทั้งเทคโนโลยี LTE Advanced และ LTE Advanced Pro
• 5G และมาตรฐานเกี่ยวกับ 5G New Radio (NR) รวมทั้งเทคโนโลยี 5G-Advanced
• พัฒนาระบบ IP Multimedia Subsystem หรือ IP Multimedia Core Network Subsystem (IMS) เป็นโครงสร้างสถาปัตยกรรมมาตรฐานสำหรับการให้บริการมัลติมีเดียผ่าน IP

มาตรฐานจาก 3GPP ได้มีการ "Release" (ปล่อย) ออกมาเรื่อย ๆ อย่างต่อเนื่อง โดยมาตรฐาน 5G นั้นมาใน Release 15 ตอนช่วงต้นปี ค.ศ. 2019 (พ.ศ. 2562) ในช่วงเริ่มต้นมันอนุญาตให้ระบบวิทยุ (Radio System) ทำงานร่วมกับเครือข่ายยุคก่อนหน้าอย่าง LTE ได้ เพื่อให้สัญญาณ 5G มีพื้นที่ครอบคลุม รวมถึงปรับปรุงประสิทธิภาพการทำงานของ LTE ให้ดีขึ้น

ภาพจาก : https://www.3gpp.org/specifications-technologies/releases/release-15

จากนั้นก็มีการ Release 16 และ Release 17 ตามมา ที่มีการปรับปรุงการทำงานหลายอย่าง เช่น Multimedia Priority Service, เข้าถึงดาวเทียม 5G ได้, รองรับ เครือข่าย LAN , โปรโตคอลด้านความปลอดภัย ฯลฯ

คำว่า "5G-Advanced" ถูกใช้ครั้งแรกเมื่อวันที่ 6 มกราคม ค.ศ. 2023 (พ.ศ. 2566) โดยทาง 3GPP เรียกมันว่าเป็นจุดกึ่งกลางระหว่างมาตรฐาน 5G กับมาตรฐาน 6G ในการอัปเดต Release 18

หลังจากนั้นไม่นาน บริษัท Huawei ที่เป็นผู้ผลิตอุปกรณ์เครือข่าย 5G รายใหญ่ ได้ออกมาประกาศความก้าวหน้าในการพัฒนาเทคโนโลยี 5G-Advanced อย่าง Extremely Large Antenna Arrays (ELAAs) ที่รองรับความเร็วสูงถึง 10 Gigabit, รองรับ Flexible Spectrum และ ​Passive IoT

ภายในงานสัมมนา 5G-Advanced ที่งาน MWC Shanghai 2023 ประธาน ICT Products & Solutions ของ Huawei จะเริ่มเปิดตัวอุปกรณ์เครือข่าย 5.5G ในเชิงพาณิชย์แบบครบวงจร เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการใช้งานเครือข่าย 5.5G ในอนาคต

ซึ่งก็ไม่ได้แค่บริษัท Huawei เท่านั้น ยังมี Nokia, Ericsson, Samsung, ZTE, Cisco, Qualcomm และ Intel ต่างก็เข้ามาแข่งขันในตลาดที่กำลังเติบโตนี้อย่างดุเดือด

ความเปลี่ยนแปลงจาก 5G เป็น 5G-Advanced (The changes between 5G and 5G-Advanced)

ความเปลี่ยนแปลงจาก 5G เป็น 5G-Advanced สิ่งที่ผู้ใช้จะสังเกตเห็นได้อย่างชัดเจนคือ วิธีการส่งสัญญาณแบบใหม่ที่ส่งผลให้อัตราการส่งข้อมูลสำหรับการอัปโหลด และดาวน์โหลดที่เพิ่มขึ้น ซึ่งช่วยลดเวลาการขัดจังหวะเมื่อมีการเปลี่ยนเสาสัญญาณ หรือสูญเสียสัญญาณชั่วคราว นอกจากนี้ ยังมีการปรับปรุง Massive MIMO ที่ช่วยเพิ่มการรองรับของเครือข่ายโดยรวม

Massive MIMO (Massive Multiple Input Multiple Output) เป็นหนึ่งในเทคโนโลยีหลักในเครือข่าย 5G ที่ช่วยให้ความจุของเครือข่ายมือถือขยายตัวได้อย่างรวดเร็ว เทคโนโลยีนี้ช่วยให้เสาอากาศขนาดใหญ่สามารถรองรับการเชื่อมต่อพร้อมกันจำนวนมากได้สูงขึ้น ช่วยรับมือกับจำนวนผู้ใช้โทรศัพท์มือถือจำนวนมากได้อย่างมีประสิทธิภาพ

5G-Advanced ยังช่วยให้การทำงานของ เทคโนโลยี XR (Extended Reality) ดีขึ้น การเชื่อมต่อระหว่างโลกทางกายภาพ และโลกดิจิทัลจะมีความต่อเนื่องราบรื่นกว่าเดิม อื่น ๆ ที่น่าสนใจก็อย่างเช่น

• สัญญาณมีความต่อเนื่องมากขึ้น ทำให้การใช้งานในขณะเคลื่อนที่ดีขึ้นกว่าเดิม
• ใช้พลังงานต่ำ ทำให้แบตเตอรี่ของสมาร์ทโฟนมีอายุยืดขึ้น
• รองรับย่านความถี่ระหว่าง 7 GHz - 24 GHz สำหรับ 6G
• XR และ AI ทำงานได้ราบรื่นกว่าเดิม
• เพิ่มความแม่นยำในการระบุตำแหน่งของอุปกรณ์

ตารางเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่าง 5G กับ 5G-Advanced (5G vs 5G-Advanced Comparison Table)

สมาร์ทโฟนที่รองรับ 5G-Advanced (Supported Smartphones for 5G-Advanced)

ในขณะที่เขียนบทความนี้ มีสมาร์ทโฟนที่รองรับเครือข่าย 5.5G ได้แล้ว แต่ก็ยังมีเพียงแค่ไม่กี่รุ่นเท่านั้น เช่น

มีข้อสังเกตที่น่าสนใจ VIVO X Fold 3, VIVO X100 Series และ iQOO 12 ไม่ได้รองรับคลื่น 5.5G ตั้งแต่แรก แต่ว่าฮาร์ดแวร์รองรับ และสามารถใช้งานได้ในภายหลังจากที่อัปเดตผ่าน OTA

บางรุ่นอย่าง OnePlus 13 และ 13R ก็ใช้งาน 5.5G ได้เฉพาะในเครื่องเวอร์ชัน Global เท่านั้น ในขณะที่ OPPO Find X7, X7 Ultra และ HONOR Magic 6 series ใช้งานได้เฉพาะเครื่องที่ขายในประเทศจีนเท่านั้น

สำหรับประเทศไทย นี่ก็ไม่ใช่เรื่องไกลตัวที่ต้องรอนาน เพราะ กสทช. เตรียมประมูลคลื่นใหม่เพื่อนำมาใช้ทำ 5.5G หรือ 5G-Advanced แล้ว เรามีสิทธิ์ได้ใช้งานมันภายในปี ค.ศ. 2025 (พ.ศ. 2568)