ทำไมถึงไม่มีทีวี ความละเอียดหน้าจอ 1440p หรือ QHD ออกมาขาย ?

ทำไมไม่มี TV ความละเอียด QHD / 1440p ออกมาขาย ?

เคยสงสัยกันไหมว่า ทั้งที่หน้าจอคอมพิวเตอร์ มีความละเอียดให้เลือกทั้ง ความละเอียดหน้าจอทั้งแบบ FHD, 1440p และ 4K แต่ทำไม หน้าจอเครื่องรับโทรทัศน์ หรือหน้าจอทีวี (TV Screen Resolution) ถึงมีความละเอียดให้เลือกซื้อแค่ ระดับความละเอียดหน้าจอ FHD กับ 4K เท่านั้น หรือไม่ก็ 8K ไปเลย ? ทำไมผู้ผลิตทีวีถึงมองข้ามความละเอียดหน้าจอแบบ 1440p ไปเลย

ซึ่งหน้าจอคอมพิวเตอร์ที่มีความละเอียดระดับ 1440p นั้น เริ่มได้รับความนิยมสูงขึ้นเรื่อย ๆ แต่ข่าวคราวของทีวี 1440p กลับไม่เคยเกิดขึ้นเลย ทั้งที่มันน่าจะเติมเต็มช่องว่างระหว่างราคาทีวีปกติกับทีวี 4K ได้ แถมยังประหยัดไฟกว่าด้วย

ข้อมูลเพิ่มเติม : ความละเอียด 720p, 1080p, 1440p, 2K, 4K, 5K, 6L, 8K, HD, FHD, UHD, QHD, ของหน้าจอ คืออะไร ?

อันที่จริง เรื่องนี้มีเหตุผลของมันอยู่ โดยเป็นปัญหาด้านเทคนิค ที่ทำให้เราไม่มีวันน่าจะได้เห็นทีวีที่มีความละเอียดหน้าจอ 1440p อย่างแน่นอน เหตุผลนั้นคืออะไร ? เราจะมาเล่าให้ฟังในบทความนี้กัน

ภาพจาก : https://www.freepik.com/free-photo/mountain-landscape-with-modern-design-featuring-snowy-peaks-scene-tv-generative-ai_41060562.htm

ความละเอียดหน้าจอ 1440p ดีอย่างไร ?
(How good is 1440p screen resolution ?)

ความละเอียดหน้าจอแบบ 1440p หรือที่เรียกว่า Quad HD (QHD) หมายถึงความละเอียดระดับ 2,560 x 1,440 พิกเซล โดยเป็นภาพที่มีอัตราส่วนแบบ 16:9 ซึ่งจำนวนพิกเซลของความละเอียด 1440p นั้นมีมากถึง 3,686,400 พิกเซล เมื่อเทียบกับความละเอียด 1080p ที่มีแค่ 2,073,600 พิกเซล แล้วจะเห็นว่าจำนวนพิกเซลต่างกันเกือบ 2 เท่า

ในขณะที่ความละเอียด 4K นั้น มีจำนวนพิกเซลสูงถึง 8,294,400 พิกเซล หรือ 4 เท่า เมื่อเทียบกับความละเอียด 1080p อย่างไรก็ตาม ในการใช้งานจริง คนส่วนใหญ่ก็จะรับชมทีวีจากระยะไกล ซึ่งหากไม่ใช่คนที่สายตาดีเยี่ยม ก็ยากที่จะมองเห็นความแตกต่างระหว่างความละเอียด 1440p กับ 4K ได้ หรือแม้แต่ 1080p กับ 4K บางคนก็ยังแยกไม่ออกเลยด้วยซ้ำไป ถ้าไม่ได้เข้าไปนั่งจ้องใกล้ ๆ หน้าจอทีวี

ภาพจาก : https://stari.co/tv-monitor-viewing-distance-calculator

จากกราฟด้านบน หากคุณใช้งานทีวี ที่มีความละเอียด 4K ขนาดจอ 55 นิ้ว ถ้านั่งรับชมที่ระยะห่างมากกว่า 1.5 เมตร ภาพที่คุณเห็นก็จะไม่แตกต่างกับการรับชมที่ความละเอียด 1440p เลย สรุปง่าย ๆ ว่า การจะได้ประโยชน์จากหน้าจอความละเอียดสูง มันก็ขึ้นอยู่กับระยะห่างจากหน้าจอด้วย

แต่ประเด็นดังกล่าวไม่ได้มีผลกระทบสำคัญมากนัก หากว่าเนื้อหา 4K ที่ว่าเป็นสื่อวิดีโอไม่ว่าจะเป็นภาพยนตร์, Netflix หรือบริการสตรีมมิ่งอื่น ๆ แต่มันจะมีผลกระทบเป็นอย่างมาก เมื่อเป็นการเรนเดอร์ภาพจากวิดีโอเกม

การเรนเดอร์เนื้อหาระดับ 4K นั้น จัดว่าเป็นงานที่ใช้ทรัพยากรสูงมาก ไม่ว่าจะเป็นการเล่นเกมจากเครื่องคอนโซล หรือ  เครื่อง PC ก็ตาม แม้แต่ หน่วยประมวลผลกราฟิก (GPU) ที่แรงที่สุดอย่าง RTX 4090 ก็ยังต้องนำเอา เทคโนโลยี AI เข้ามาช่วยลดทรัพยากรในการทำงาน เพื่อให้เรนเดอร์กราฟิกระดับ 4K ได้อย่างราบรื่น 

สำหรับชาวเกมที่เล่นบนเครื่อง PC อ้างอิงจากฐานข้อมูลของ Steam ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 2023 (พ.ศ. 2566) แม้ว่าการเล่นเกมที่ความละเอียด 1080p จะยังมากที่สุด โดย 64.33% แต่ก็ลดลง 0.19% ในขณะที่การเล่นที่ความละเอียด 2560 x 1440 พิกเซล และ 3440 x 1440 พิกเซล แม้จะมีอยู่แค่ 14.4% แต่ก็เป็นค่าที่เพิ่มสูงขึ้น โดยบวกเพิ่ม 0.39% ส่วนการเล่นเกมที่ความละเอียด 4K นั้น มีจำนวนผู้เล่นเพียง 2.68% เท่านั้น

ความน่าสนใจของการเล่นเกมที่ความละเอียด 1440p อยู่ตรงที่มันเป็นจุดสมดุลระหว่าง "ความละเอียด" และ "รายละเอียด" ที่ลงตัว แถมในความเป็นจริงแล้ว เครื่องเกมคอนโซลอย่าง PS5 มันก็ไม่ได้เรนเดอร์ภาพที่ 4K แบบ Native อยู่ตลอดเวลา มีการใช้เทคนิคเรนเดอร์ภาพที่ 1440p แล้วอัปสเกลเป็น 4K ในภายหลัง เพื่อให้ภาพที่ได้มีความลื่นไหลมากขึ้น

ด้วยความที่เครื่องเกมคอนโซลนั้นต้องเล่นด้วยการเชื่อมต่อเข้ากับทีวี มาตั้งแต่อดีต ความละเอียดที่เครื่องเกมคอนโซลรองรับจึงต้องผูกติดกับความละเอียดของทีวีไปโดยปริยาย ในขณะที่เกมบนเครื่อง PC ค่อนข้างมีอิสระสามารถปรับความละเอียดได้หลายรูปแบบ ซึ่งตอนนี้การเล่นเกมที่ความละเอียด 1440p ก็กำลังมาแรงอย่างที่เราได้บอกไปในย่อหน้าที่แล้ว

หากมีทีวี ที่ทำความละเอียดหน้าจอได้ 1440p จะน่าสนใจแค่ไหน ?
(If there is a TV made 1440p screen resolution, is it interesting ?)

จากหัวข้อที่แล้ว เราก็น่าจะพอเห็นภาพแล้วว่า ทีวีที่มีความละเอียดหน้าจอ 1440p ก็มีข้อดีที่หลายคนน่าจะต้องการอยู่ แต่มันก็มีข้อดีอย่างอื่นอยู่อีก อย่างแรกเลย ต้นทุนค่าพาเนลแสดงผลของหน้าจอความละเอียด 1440p นั้นต่ำกว่า 4K เนื่องจากจำนวนพิกเซลที่น้อยกว่าทำให้โอกาสเกิดข้อผิดพลาดในขั้นตอนการผลิตลดลง ทำให้ต้นทุนในการผลิตลดลงกว่าเดิมตามไปด้วย ส่งผลให้ราคาของทีวีถูกลง

และในเมื่อเครื่องเกมคอนโซลรุ่นใหม่ส่วนใหญ่เรนเดอร์ภาพแบบ Native ที่ 1440p (ที่เราเห็นเป็น 4K 60 fps ได้ เพราะอาศัยเทคนิค Dynamic Resolution Scaling) เมื่อมาแสดงผลบนหน้าจอทีวี จึงไม่ต้องทำการขยายภาพ คุณภาพของภาพจึงสูงกว่า แม้ความละเอียดจะน้อยกว่าก็ตาม

นอกจากนี้ มันยังเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพราะจำนวนพิกเซลที่ลดลง ช่วยให้มันประหยัดพลังงานได้มากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งใน หน้าจอแบบ OLED ยิ่งเห็นผลได้ชัด

ทำไมไม่มีการผลิตทีวี ความละเอียดหน้าจอ 1440p ออกมาจำหน่าย ?
(Why is not a 1440p screen resolution TV being produced ?)

ไม่มีมาตรฐานรองรับ

เหตุผลที่ไม่มีการผลิตทีวี ที่มีความละเอียดหน้าจอ 1440p ออกมาจำหน่ายนั่นก็เพราะว่า ทางสหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ (International Telecommunication Union - ITU) ได้กำหนดมาตรฐานการเผยแพร่สัญญาณเอาไว้ที่ 720p, 1080i/p, 4K และ 8K

ดังนั้น ถ้าไม่ได้มีการกำหนดมาตรฐาน 1440p ที่มี 2,560 x 1,440 พิกเซล ออกมา ทางผู้ผลิตก็ไม่ประโยชน์อะไรที่จะทำทีวี ที่มีความละเอียดดังกล่าวออกมาวางจำหน่าย เพราะมันไม่มีรายการ หรือภาพยนตร์ใด ๆ ที่ผลิตขึ้นมาด้วยความละเอียดดังกล่าวให้รับชม

นี่อาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่ Sony ไม่ได้ทำให้เครื่อง PlayStation 5 รองรับความละเอียด 1440p ในตอนเปิดตัว แต่เมื่อภายหลังมีผู้ใช้จำนวนมาก นำ PlayStation 5 ไปเล่นกับจอมอนิเตอร์ความละเอียด 1440p ก็เลยมีการอัปเดตให้รองรับในภายหลัง

ทั้งนี้ มีข้อสังเกตว่า อุปกรณ์ที่ไม่ใช้ทีวี เช่น หน้าจอคอมพิวเตอร์ หรือจอของสมาร์ทโฟน มีความละเอียด 1440p กันเยอะมาก ดังนั้น เราจึงเห็นผู้ให้บริการแอปพลิเคชันสตรีมมิงอย่างเช่น YouTube รองรับความละเอียดดังกล่าว

ราคาอาจถูกลงไม่มาก

แม้ต้นทุนการผลิตพาเนลความละเอียด 1440p จะถูกกว่าพาเนลแบบ 4K ทำให้เราคาดว่าถ้ามีการผลิตขึ้นมาทีวี ที่มีความละเอียดหน้าจอแบบ 440p จะมีราคาถูกกว่าทีวีแบบ 4K แต่ในความเป็นจริงแล้ว ราคาของทีวีไม่ได้สะท้อนมาจากความละเอียดของพาเนลหน้าจอเพียงอย่างเดียว มันยังมีอีกหลายปัจจัยที่ส่งผลต่อราคาได้ ไม่ว่าจะเป็นคุณภาพ, ชิปประมวลผล, ความนิยมของยี่ห้อ และค่าการตลาด ทำให้ท้ายที่สุดแล้วทีวีความละเอียด 1440p ก็อาจจะไม่ได้มีราคาถูกกว่าทีวีแบบ 4K มากนัก หรือไม่ก็เป็นเพียงเครื่องมือจูงใจลูกค้า ด้วยการตั้ง ราคาสินค้าแบบเหยื่อล่อ (Decoy Pricing) เท่านั้น

1080p ไม่สามารถขยายความละเอียดภาพเป็น 1440p ได้สมบูรณ์

นี่ก็อาจเป็นอีกหนึ่งเหตุผลหลักที่ทำให้ทีวี 1440p ไม่เกิดขึ้น

เนื่องจากความละเอียด 1440p นั้นคือ 4 เท่าของความละเอียด 720p โดย 1 พิกเซลของ 720p ก็เท่ากับ 2x2 พิกเซลบน 1440p ได้อย่างพอดี

อย่างไรก็ตามเนื้อหาส่วนใหญ่ที่รับชมกันในปัจจุบันนี้ ส่วนใหญ่จะเป็น 1080p หากนำมันไปขยายความละเอียดให้เป็น 1440p มันจะขยายได้ไม่พอดีมีเศษพิกเซลเกิดขึ้น ส่งผลให้ภาพเกิดความบิดเบี้ยว หรือความคมชัดลดลง ซึ่งเป็นสิ่งที่ผู้รับชมไม่ปลื้มอย่างแน่นอน

ในขณะที่เนื้อหาความละเอียดเป็น 4K มีพิกเซลสูงกว่าเนื้อหาความละเอียดหน้าจอ 1080p ถึง 4 เท่า (4x) เป๊ะ ทำให้มันสามารถขยายภาพได้อย่างสมบูรณ์แบบ นี่เป็นเหตุผลว่าทำไมทีวี 4K ถึงเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุด ในขณะที่ทีวี 1440p ไม่เข้าท่า

แต่ถึงอย่างไรก็ตาม ที่เครื่องเกมคอนโซลสามารถเรนเดอร์ภาพความละเอียด 1440p แต่ขยายความละเอียดเป็น 4K ได้ ก็เพราะมันอาศัย ฮาร์ดแวร์คอมพิวเตอร์ ประสิทธิภาพสูงในการคำนวณสมการคณิตศาสตร์ที่มีความซับซ้อนนั่นเอง

ความละเอียดหน้าจอ 8K กำลังมา
(8K Screen Resolution is Coming)

สุดท้ายแล้วปัญหาของทีวีแบบ 1440p ก็คือไม่ใช่ว่าทำไม่ได้ แต่มันมีปัญหาด้านการแสดงผลที่ไม่รองรับกับมาตรฐานของสัญญาณโทรทัศน์ทั่วไป และมันก็ไม่มีเหตุผลที่จะปรับแก้มาตรฐานใหม่ในเมื่อมันก็รองรับความละเอียด 4K ที่คมชัดกว่าอยู่แล้วด้วย 

ดังนั้น ทิศทางการพัฒนาก็เลยเป็นการขยับเพิ่มความละเอียดแทน โดยขยับไปที่ความละเอียด 8K แทน ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องไกลตัว เพราะขณะนี้ก็มีทีวีที่มีความละเอียดหน้าจอแบบ 8K ออกมาให้เลือกซื้อมาใช้งานแล้ว แม้ว่าจะยังมีจำนวนไม่มาก แถมราคาก็ค่อนข้างสูงอยู่ก็ตาม