การสำรองข้อมูลแบบ Full Backup / Incremental Backup / Differential Backup คืออะไร ? แตกต่างกันอย่างไร ?

Full Backup / Incremental Backup / Differential Backup คืออะไร ? การสำรองข้อมูลเหล่านี้ แตกต่างกันอย่างไร ?

ถ้าพูดถึงการสำรองข้อมูล (Data Backup) และ การกู้ข้อมูล (Data Recovery) นอกจากต้องให้ความสำคัญกับบริการที่เลือกใช้ และ อุปกรณ์จัดเก็บข้อมูลแล้ว พื้นฐานอีกอย่างก็คือการทำความเข้าใจเรื่องรูปแบบ และ ระดับของการสำรองเพราะหากผู้สำรองข้อมูลไม่วางแผนและใช้วิธีอย่างเหมาะสม ก็อาจทำให้เสียทั้งเงินและเวลา และสิ้นเปลืองพื้นที่ความจุของอุปกรณ์หรือบริการที่ใช้ไปโดยเปล่าประโยชน์ เลวร้ายที่สุดก็คือข้อมูลสำคัญขาดหายไป จนไม่สามารถเรียกคืนกลับมาได้เหมือนเดิม โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าเหตุการณ์เหล่านั้นเกิดกับองค์กรธุรกิจ ผลกระทบก็จะกลายเป็นความสูญเสียที่ประเมินค่าไม่ได้เลยทีเดียว

\

บทความนี้ เราจะมาพูดถึง รูปแบบการสำรองข้อมูล 3 ประเภทพื้นฐาน ที่ทุกคนควรทราบ โดยเฉพาะผู้ดูแลระบบขององค์กร เพื่อที่จะสามารถ เลือกและใช้วิธีสำรองข้อมูลได้อย่างเหมาะสม โดย 3 ประเภทนั้นประกอบไปด้วย Full Backup, Incremental Backup, Differential Backup 

การสำรองข้อมูลแต่ละประเภทมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันอย่างไร ถ้าเป็นเราจะเลือกสำรองข้อมูลแบบไหนให้คุ้มค่า และได้ประโยชน์ที่สุด

การสำรองข้อมูลทั้งหมด คืออะไร ?
(What is Full Backup ?)

การทำ Full Backup คือ "การสำรองข้อมูลทั้งหมด" จากบนไดรฟ์ที่เลือก ให้นึกถึงการใช้ระบบสำรองข้อมูลไฟล์บน Windows 10 ที่เราสามารถเลือก D:\ หรือ C:\ เพื่อสำรองลงบน ฮาร์ดดิสก์ (Harddisk) ในรูปแบบแบบพกพา (External Harddisk) หรือ แม้กระทั่งสำรองไปยัง ระบบการจัดเก็บข้อมูลบนคลาวด์ (Cloud Storage) ต่าง ๆ และไดรฟ์อื่น ๆ เป็นต้น

ข้อมูลเพิ่มเติม : Cloud Computing คืออะไร ? มีกี่ประเภท อะไรบ้าง ? และ มีข้อดีข้อเสีย อย่างไร ?

ข้อดีของการสำรองข้อมูลแบบ Full Backup คือสำเนาไฟล์จะถูกคัดลอกไปยังปลายทางและเก็บไว้อย่างถาวร จะไม่มีอะไรไปยุ่งอีก เป็นรูปแบบที่ทำให้สำรองข้อมูลง่ายและกู้คืนได้ง่าย เพียงแค่ดึงไฟล์ทั้งหมดกลับมาเหมือนตอนที่ทำสำเนาไว้ก็ได้แล้ว

ภาพจาก : https://www.handybackup.net/backup_articles/backup-type.shtml

แต่ข้อเสียของ Full Backup คือการใช้พื้นที่ความจุในการเก็บข้อมูลค่อนข้างเยอะ เพราะสำเนาไฟล์ที่เก็บไว้จะมีความซ้ำซ้อนกัน (พูดง่าย ๆ คือข้อมูลในแต่ละสำเนา จะเหมือนกันเสียส่วนใหญ่) ให้นึกตอนใช้โปรแกรมสำรองข้อมูลและตั้งเวลาสำรองไว้ทุกเดือน ไฟล์ที่ถูกทำสำเนาก็จะแบ่งเก็บเป็นไฟล์สำรองของ เดือนที่ 1 / เดือนที่ 2 / เดือนที่ 3 และจะขยายไปเรื่อย ๆ จนพื้นที่เต็มถ้าเราไม่ได้ไปลบ

นอกจากนี้แล้ว การสำรองข้อมูลแบบ Full Data ก็ยังใช้เวลาค่อนข้างนานเวลา Backup เพราะมันต้องเขียนข้อมูลใหม่ทุกรอบ

การสำรองข้อมูลส่วนเพิ่ม คืออะไร ?
(What is Incremental Backup ?)

การทำ Incremental Backup คือ "การสำรองข้อมูลส่วนเพิ่ม" เป็นการสำรองข้อมูลเฉพาะไฟล์ หรือข้อมูล ที่มีการเปลี่ยนแปลงจาก Full Backup ล่าสุด" เช่น ไฟล์มีการถูกแก้ไข, เพิ่มข้อมูลใหม่ หรือ ขนาดของไฟล์เปลี่ยนไป ระบบ Incremental Backup ก็จะทำการสำรองข้อมูลไฟล์เหล่านั้นและสร้างเป็นสำเนาอีกชุดให้ ไม่ได้สำรองทั้งหมด

ข้อดีของการสำรองข้อมูลแบบ Incremental Backup คือ ความรวดเร็วในการสำรอง รวมถึงไม่เปลืองพื้นที่จัดเก็บข้อมูล แต่ข้อเสียคือเวลากู้ข้อมูลคืนจะค่อนข้างซับซ้อนและใช้เวลานานกว่าประเภทอื่น ๆ เนื่องจากระบบต้องประมวลผลแยกชุดข้อมูลที่กระจัดกระจายกันไป และดีไม่ดีหากมีไฟล์ของวันใดเสียหาย การกู้จะซับซ้อนกว่าเดิม และช้ามากขึ้น

ภาพจาก : https://www.handybackup.net/backup_articles/backup-type.shtml

ตัวอย่างการสำรองข้อมูล แบบ Incremental Backup

ยกตัวอย่าง สมมติว่ามีการตั้งเวลาสำรองไฟล์ แบบ Incremental Backup ในวันศุกร์ เสาร์ อาทิตย์ ตามภาพและปรากฏว่าไฟล์ในวันเสาร์มีปัญหา พอกู้ข้อมูลก็ไม่สามารถกู้จากของวันเสาร์ได้ ระบบก็จะต้องย้อนไปหาไฟล์ชนิดเดียวกันในวันศุกร์ หรือ วันพฤหัส เพื่อดึงข้อมูลในช่วงที่ยังสมบูรณ์กลับมา ดังนั้นกระบวนการกู้ข้อมูลของ Incremental Backup จึงถือว่าซับซ้อนมาก

การสำรองข้อมูลเฉพาะส่วนที่แตกต่าง คืออะไร ?
(What is Differential Backup ?)

การทำ Differential Backup เป็น "การสำรองข้อมูลเฉพาะส่วนที่แตกต่าง" ซึ่งจะมีความคล้ายกับ Incremental Backup คือยึดตามข้อมูลจาก Full Backup ครั้งล่าสุด และจากนั้นก็จะสำรองข้อมูล เฉพาะไฟล์ที่มีการเปลี่ยนแปลง หรือ เพิ่มเข้ามาใหม่เท่านั้น แต่ Differential Backup ต่างตรงที่ มันจะสำรองไฟล์ใหม่รอบต่อ ๆ ไป โดยดูจากสำเนา (Copy) ของวันก่อนหน้า และเข้าไปเพิ่มเติม

ตัวอย่างการสำรองข้อมูล แบบ Differential Backup

ตัวอย่างเช่น วันพฤหัสตั้งไว้ให้สำรองข้อมูลแบบ Full Backup จากนั้นก็ตั้งให้วันศุกร์, เสาร์ และ อาทิตย์ ทำการสำรองข้อมูลแบบ Differential Backup เมื่อไฟล์มีการเปลี่ยนแปลงในวันศุกร์ก็จะสำรองข้อมูล เหมือนกับ  Incremental Backup และพอวันเสาร์หากไฟล์มีการเปลี่ยนแปลงอีก สำเนาของวันนั้น ก็จะกลายเป็นไฟล์ที่รวมของวันศุกร์ และ วันเสาร์เอาไว้ และ จะเพิ่มไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะมีการ Full Backup ครั้งต่อไป 

ภาพจาก : https://www.handybackup.net/backup_articles/backup-type.shtml

ข้อดีของ Differential Backup คือใช้เวลาในการสำรองไม่นาน, ใช้เวลาในการกู้คืนรวดเร็วกว่า เพราะไม่ต้องประมวลข้อมูลแยกกันเหมือน Incremental Backup และใช้พื้นที่ประหยัดกว่า Full Backup (แต่ก็ยังเยอะกว่า Incremental Backup) พูดง่าย ๆ คือประสิทธิภาพโดยรวมจะอยู่ในระดับปานกลาง

ในส่วนของ ข้อควรระวังของ Differential Backup ก็มีเพียงอย่างเดียวคือ ให้ระวังไฟล์สำเนาจะใหญ่กว่าข้อมูลต้นฉบับ และหากไม่สลับมา Full Backup บ้าง กระบวนการสำรองแต่ละครั้งจะกินเวลานานขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยขนาดข้อมูลที่เพิ่มขึ้นนั่นเอง

ตารางเปรียบเทียบ ข้อแตกต่าง ประเภทของการสำรองข้อมูล
(Types of Backup Comparison Table)

สรุปเกี่ยวกับการสำรองข้อมูล
(Backup Conclusion)

การสำรองข้อมูล ไม่ว่าจะเป็นคนทั่วไป หรือ องค์กร ถือเป็นสิ่งที่ต้องทำ เพราะยุคนี้การโจมตีทางไซเบอร์มาได้ทุกรูปแบบ และนอกจากจะต้องทำความเข้าใจเรื่องประเภทของการสำรองข้อมูลแล้ว การเลือกบริการ หรือ ใช้อุปกรณ์ที่ปลอดภัย หรือ มีประสิทธิภาพ ก็เป็นอีกสิ่งที่พึงปฏิบัติ แนะนำ บริการคลาวด์ออนไลน์ต่าง ๆ หรือ หากไม่ไว้ใจบริการเหล่านั้นจะลองใช้ NAS ก็น่าสนใจไม่แพ้กัน

ข้อมูลเพิ่มเติม : รีวิว Synology DS220+ แกดเจ็ตสำหรับคนยุคใหม่ที่อยากมีพ่อบ้านคลาวด์เก็บไฟล์ส่วนตัว